भुपेन्द्र जिसी, काठमाडौं

सामान्यतया नेपाली क्रिकेटमा राष्ट्रिय टोलीको यात्रा तय गर्न उमेर समूह हुँदै घरेलु क्रिकेटमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको हुनुपर्छ । हरेक खेलाडीको सपना उमेर समूह हुँदै घरेलु क्रिकेटमा उच्च प्रदर्शनका साथ राष्ट्रिय टोलीमा स्थान बनाउने हुन्छ । तर १७ वर्षिय तीव्र गतिका गुलशन झा भने राष्ट्रिय स्तरको दुई खेलको प्रदर्शनलेनै नेपाली टोलीमा पर्न सफल भए ।

यसै महिना ओमानमा हुने आइसिसी विश्वकप लिग–२ अन्तर्गत नेपाल, ओमान र अमेरिकाबीचको त्रिकोणात्मक ओडिआई सिरिजको लागि गुलशन नेपालको टोलीमा परेका छन् । ६ महिना अघिसम्म नेपाली क्रिकेटमा गुलशनलई चिन्ने उनको परिवार र साथीभाइ बाहेक सायद बिरलै थिए ।

फागुनमा काठमाडौं मेयर्स कप एकदिवसिय प्रतियोगितामा नेपाल पुलिस क्लबबाट दुई खेल खेल्दै उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्दै उनले सिनियर टोलीको यात्रा पक्क गरे । राष्ट्रिय र उमेर समूह प्रतियोगिता बिनानै सिनियर टोलीको यात्रा गर्ने नेपाली क्रिकेटका उदाहरणीय खेलाडी हुन् । काठमाडौं मेयर्स कपमा तीन विभागीय, बागमती प्रदेश र काठमाडौं मेयर ११ सबै प्रदेश मिलेर बनेको हुँदा राष्ट्रिय प्रतियोगिता भने थिएन ।

काठमाडौं मेयर्स कपमा पुलिसले तीव्र गतिका बलर राशिद खानको स्थानमा गुलशनलाई काठमाडौं मेयर–११ विरुद्ध मौका दिएको थियो । पहिलो खेलमा काठमाडौं मेयर–११ विरुद्ध विकेटलिन नसकेपनि उत्कृष्ट गति र बाउन्सरको सबैलाई प्रभावित पारेका थिए । उनको धारिलो बाउन्सरबाट प्रभावित हुँदै पुलिसले फाइनलमा एपिएफविरुद्ध निरन्तरता दिएको थियो । फाइनलमा पुलिसलाई उपाधि जिताउन गुलशन सुपर हिरो बने ।

गुलशनको तीव्र गति र बाउन्सरमा एपिएफका ब्याट्सम्यान टियु मैदानमा धेरै समय क्रिजमा टिक्न सकेनन् । यसअघि उनी नेपाली क्रिकेटमा कतैपनि देखिएका थिएनन् । त्यसैले गुलशनको गति र बाउन्सर बल धेरैलाई बुझ्नै कठिन पर्यो । फाइनलमा ७ ओभरमा ३६ रन खर्चेर ४ विकेट लिदै प्लेयर अफ द म्याच चुनिए । उनको घातक बलिङमा एपिएफ १ सय ५ रनमै अलआउट गर्दै पुलिसले आठ विकेटको जितका साथ च्याम्पियन बनेको थियो ।

गुलशनले चोटको कारण एक हप्ता विश्राम पछि सिधै खेलेका थिए । डीप मिडविकेटबाट फाइनल हेरि रहेका नवनियुक्त प्रशिक्षक डेभ ह्वाटमोर पनि उनको बाउन्सरबाट प्रभावित हुन पुगे । कुनैपनि खेलाडीलाई आफ्नो प्रतिभा र क्षमता देखाउन धेरै समय चाहिँदैन । राम्रो प्रशिक्षकले पनि प्रतिभा चिन्न समय लगाउँदैनन्। गुलशनको हकमा यहि लागु हुन्छ ।

दुई विभागीय टोली र फाइनल खेलको करण पनि उक्त खेल आर्कषण र महत्वपूर्ण रुपमा धेरैले हेरेका थिए । फाइनलमा उनले गरेको प्रर्दशनले धेरै समर्थकको मनमा बस्न सफल भए । माघमा भएको प्रधानमन्त्री कप प्रतियोगिता प्रदेश–२ छनोट सर्लाहीबाट खेलेका थिए । तर प्रदेशको फोहोर राजनीतिको कारण उनले स्थान बनाउन सकेनन् ।

‘दिउँसो अभ्यास सकेपछि फर्कने क्रममा थियौं । त्यतिबेला फिजियो विक्रम न्यौपाने दाइ आएर टिममा परेको जानकारी दिनु भयो । मेरो नाम छ भन्दा निकै खुसी भए । खुसीले एकछिन केहि गर्न सकिन’, गुलशनले नेपाली टोलीमा परेपछिको अनुभव सुनाए, ‘सोचेको थिएन यसरी एकै पटक यस्तो हुन्छ । तर मैले तयारी र अभ्यास भने गरिरहेको थिएँ ।’

‘पिएमकप छनोट खेल्न आएको समय मलाई कुनै थाहा थिएन । त्यो बेला टिममा पनि परिन । प्रदर्शन त छनोटमा राम्रो भएको थियो । ६ ओभरमा १० खर्चेर ४ विकेट लिएको थिएँ । सायद ममा कुनै कमी भएर नै प्रदेश टोलीमा परिन होला’, उनले भने ।

‘अब छिटो भन्दा छिटो डेब्यू गर्दै देशको लागि राम्रो गर्ने सोच छ । यो स्तरमा आउँदा बितिक्कै प्रतिस्पर्धा धेरै उच्च स्तर हुन्छ । आफूलाई हरेक मिनेट र सकेन्डमा प्रमाणित गर्नुपर्छ । आफ्नो उत्कृष्ट गर्ने र आफूलाई उत्कृष्ट बनाउने अबको सोच छ,’ उनले सुनाए ।

प्रशिक्षक डेभ व्हाटमोरले पनि गुलशन प्रतिभावान खेलाडी रहेको र उनलाई समय दिनुपर्ने बताए । ‘गुलशन राम्रो खेलाडी हुन् । उनमा निकै क्षमता छ तर अहिले सिक्ने क्रममा छन् । हामीले उनलाई राम्रोसँग अघि बढाउन आवश्यक छ,’ उनले भने । कप्तान ज्ञानेन्द्र मल्ले पनि गुलशनको प्रशंसा गर्दै उनले राष्ट्रिय टोलीमा आएर अझै धेरी कुरा सिक्न पाउने बताए । उनको ब्याटिङ पनि तल्लोक्रमका लागि राम्रो रहेको मल्लले बताए ।

को हुन् गुलशन झा ?

गुलशनको जन्म प्रदेश–२ को सर्लाहीको मलंगवामा बुबा अखिलेश कुमार र आमा अन्जु कुमारी झाको पहिलो सन्तानको रुपमा भएको हो । उनको एक भाइ र बहिनी छन् । उनी सानै देखिनै क्रिकेट खेल्थे । गुलशन भन्दा अझ बढी रुची क्रिकेटमा उनको बुबाको थियो । त्यसैले उनले सुरु देखिनै क्रिकेटमा घरपरिवारबाट राम्रो साथ र सहयोग पाए ।

गुलशनलाई क्रिकेट खेल्दै जाँदा राम्रो क्रिकेटर बन्ने सपना जाग्यो । त्यसैले २०१६ को मध्य समयमा राम्रो क्रिकेटर बन्ने सपनाका साथ भारतको झारखण्डमा गएका थिए । त्यहाँ उनले अरुणोदय क्रिकेट एकेडेमी क्रिकेट सिके । उनलाई बुबालेनै क्रिकेट सिक्न भारत पठाएको बताउँछन् । झारखण्ड क्रिकेट एकेडेमीमा चार वर्ष बसेपछि उनी गत वर्ष नेपाल आएका थिए । उनी ६ फिट १ इन्च अग्ला छन् । त्यसैले उनलाई गति र बाउन्सर बलको लागि धेरै फाइदा हुन्छ ।

गुलशनले सिक्ने झारखण्डको उक्त क्रिकेट एकेडेमीमा भारतीय क्रिकेट टोलीका आक्रामक विकेटकिपर ईशान किशन, सौरभ तिवारीसँगै रणजी खेलेका चर्चित खेलाडीसँगै खेलेको र नेटमा बलिङ पनि गर्ने गरेको बताउछन् । प्रदेश २ बाट घरेलु क्रिकेट खेल्ने उनले गत माघमा भएको प्रधानमन्त्री कप एकदिवसिय क्रिकेट प्रतियोगितामा टोलीमा भने परेनन् । सर्लाहीबाट प्रधानमन्त्री कप प्रदेश २ छनोट खेलेका थिए । तर टोलीमा परेनन् । नेक्सस क्रिकेट एकेडेमीका प्रमुख भरत शाहीले उनलाई छात्रवृती प्रदान गर्दै होस्टेलमा राखेर ट्रेनिङ गराउन काठमाडौं बोलाएका थिए ।

नेक्ससले नेपाल पुलिस क्लबसँग मुलपानी क्रिकेट मैदानमा अभ्यास खेल खेलेको थियो । जसक्रममा उनी पुलिसको नजरमा पर्न सफल भए । प्रधानमन्त्री कप क्रिकेटमा कमजोर प्रदर्शनका साथ समूह चरणबाट बाहिरिएको पुलिसलाई मेयर्स कपमा उत्कृष्ट प्रदर्शनको दबाब थियो । प्रमुख तीव्र गतिका बलर ललितसिंह भण्डारी सडक दुर्घटनाको कारण गभ्भीर घाइते भएपछि पुलिस पनि राम्रो तीव्र गतिको बलरको खोजीमा थियो ।
त्यसैले गुलशनलाई मेयर्स कपको लगि टोलीमा समेटेको थियो ।

उक्त प्रतियोगिताको सुरुवाती तीन खेल भने चोटका कारण बेन्चमा बसेका थिए । चौथो खेलमा लुम्बिनीविरुद्ध डेब्यू गर्दा फाइनलमा उनी नायक मात्र बनेनन् राष्ट्रिय टोलीको ढोका पनि सहज बनाए । त्यसपछि उनको चर्चा नेपाली क्रिकेटमा एकाएक चुलिएको थियो । उनको बाउन्सर र बलिङको गति समर्थक सामू निकै चर्चाको विषय बन्यो । नेपाली क्रिकेट र समर्थक पनि त्यस्तै उत्कृष्ट बाउन्सर बल फाल्न सक्ने बलरको खोजीमा थिए ।

गुलशनको बाउन्सरबाट प्रभावित भएपछि छनोट समितिले बन्द प्रशिक्षणमा बोलाएको थियो । बन्द प्रशिक्षणमा अझ उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेपछि उनले सिनियर टोलीमा यात्रा पक्का गरेका हुन् । देब्रे हातले ब्याटिङ गर्ने उनी ब्याटबाट पनि राम्रो प्रदर्शन गर्न सक्छन् । तीव्र गतिका बलरमा बाउन्सरको कमी र कमजोर डेथ ओभर नेपाली क्रिकेटको समस्या रहँदै आएको थियो । जसको खोजी र समाधानको रुपमा गुलशन देखिएका छन् ।

गुलशनको बाउन्सर टेस्टबाट निखारिएका खेलाडीको जस्तो छ । बाउन्सर बल विपक्ष्य खेलाडीलाई दबाबमा राख्न सहयोग निकै सहयोग गर्दछ । ओमान भ्रमणमा गुलशनलाई राम्रो अवसर छ । त्रिकोणात्मक सिरिज अघि नेपलले पपुवा न्युगिनीसँग दुई ओडिआई खेल अभ्यास स्वरुप खेल्ने छ । जुन अभ्यास खेलमा गुलशनले राम्रो प्रदर्शन गर्न सके ओमान र अमेरिकासँग त्रिकोणात्मक सिरिजमा पनि मौका पाउने छन् ।

नेपाली टोलीमा उत्कृष्ट गतिसँगै बाउन्सर फाल्ने बलरको कमी छ । जसको कारण गुलशनले ओमान भ्रमणमा राम्रो प्रभाव छाड्न सके टोलीमा नियमित स्थान बनाउन सक्छन् । नियमित स्थान बनाउन फिटनेशमा भने उनले निकै ध्यान दिनुपर्ने हुन्छ । छोटो समयमै उनले जुन आशा र सम्भावना देखाएका छन् त्यसलाई निखारीदै लैजाने हो भने आगामी दिनमा नेपाली क्रिकेटलाई धेरै फाइदा पुग्नेमा भने कुनै शंका छैन ।

गुलशन आफ्नो गति र बाउन्सरको झैं नेपाली क्रिकेटलाई नयाँ उचाईमा पुर्याउने लक्ष्यम सहयात्री बन्न सक्छन् । त्यसको लागि उनको प्रतिभा र प्रदर्शन निखारिने वातावरण भने तयार पार्न आवश्यक देखिन्छ । अहिले नै उनीबाट प्रदर्शन भन्दापनि राष्ट्रिय टोली वरपर रहेर अनुभव बटुल्नु लक्ष्य हुनेछ ।

काठमाडौं मेयर्स कपमा पहिलो खेलपछि उनको बारे लेखिएको लेखः पुलिसका सरप्राइज प्याकेज गुलशन

यो पनि : नेपाली क्रिकेटमा हराएको ‘रातो बल र सेतो जर्सी’