काठमाडौं (हाम्रो खेलकुद) – प्रधानमन्त्री कप राष्ट्रिय एकदिवसीय क्रिकेट प्रतियोगिताको तेस्रो संस्करण शनिबार सकिएको छ । देशका कार्यकारी प्रमुखको नाम जोडिएको एकमात्र राष्ट्रिय स्तरको एकदिवसीय प्रतियोगिता सुरुवाती दिनदेखि अन्तिम दिनसम्म पनि विवाद र आलोचनाले भरिपूर्ण रह्यो ।

राष्ट्रिय खेलकुद परिषद राखेपको आयोजना र नेपालय इन्टरनेशनल प्रा.लिको व्यवस्थापनमा भएको पीएम कपको अन्तिम दिन पुरस्कार वितरणमा लज्जास्पद घटना भयो । प्रतियोगिताको म्यान अफ द सिरिजलाई मोटरसाइकल प्रदान गरिने बताइएको थियो । यसअघि प्रतियोगिताको जानकारी दिन आयोजित दुई पत्रकार सम्मेलनमा राखेप सदस्य सचिव केशवकुमार विष्टले आफैं मोटरसाइकल दिने भनेका थिए ।

शनिबार समापन समारोहमा सर्वोत्कृष्ट चुनिएका ललित नारायण राजवंशीलाई घोषणा अनुसार मोटरसाईकल दिनुपर्नेमा ५० हजार रुपैयाँ मात्र दिने घोषणा भयो । उत्कृष्ट ब्याट्सम्यान राजु रिजाल र उत्कृष्ट बलर ललितलाई ३० हजारमा टार्यो । घोषणा अनुसार यी दुबैले ५० हजार पाउनु पर्ने थियो । देशको खेलकुदको सर्वोच्च निकायको आयोजनामा भएको कार्यक्रममा यस्तो हुनु आफैंमा लज्जास्पद छ ।

ओडीआई मान्यता नेपालको लागि यो नै एक मात्रै एकदिवसिय राष्ट्रिय स्तरको क्रिकेट प्रतियोगिता हो । यसैलाई आधार मानेर आगमी दिनमा अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता र सिरिजमा खेलाडी छनोट गरिने छ । तर म्याटको प्रर्दशनलाई आधार मानेर कसरी खेलाडी छनोट गर्ने भन्ने गम्भिर प्रश्न उठ्छ । जुन स्वभाविक पनि हो ।

प्रतियोगिताको व्यवस्थापनको जिम्मेवारी सम्हालेको आयोजक सुरुवातमै चुकेको थियो । जेठ १ गते हुने भनिएको प्रतियोगिता त्यस दिन हुन सकेन । त्यस दिन बेलुका मात्रै आधिकारी रुपमा स्थगित भएको जानकारी गराईएको थियो । त्यो आफैंमा हास्यस्पद छ ।

सुरुवाती समय टियुमा सबै खेल हुने भनिएपनि पछि मुलपानीमा केहि खेल हुने भनियो । जेठ १० मा मुलपानीमा उद्धघाटन भनिएपनि अन्तिममा टियुमा नै गरियो । मुलपानीका खेलहरु २ दिन पर सारियो । आयोजकले खेल्न योग्य नै नभएको निर्माणधिन मैदानमा म्याट बिछ्याईदै जवरजस्ती खेलहरु सन्चालन गरे । जसको चौतर्फी आलोचना भयो । राष्ट्रिय टोलीका कप्तान पारस खड्कादेखि सबै टोलीका कप्तान, प्रशिक्षक र खेलाडी रुष्ट र निराश थिए । आर्मीका कप्तान विनोद भण्डारीले फाइनलपछि बोल्दै प्रतियोगिताका केहि खेल म्याटमा खेल्दा प्रतियोगितनै साह्रै खल्लो लागेको बताए ।

यता टियुमा पनि व्यवस्थापन भद्रगोल थियो । कतिसम्म भने दर्शकनै खेलाडीको पेभिलिएन कक्ष हुँदै खेल हेर्न पुग्थे । मिडियाको लागि छुट्टयाइएको स्थानमा सञ्चारकर्मी र समर्थक कुन छुट्याउन गाह्रो पर्दथ्यो । दर्शकदिर्घाबाट पटक पटक समर्थक खेलाडी बस्ने ड्रेसिङ रुम पुग्दै सामग्री माग्ने दृश्य सामान्य नै थियो । प्राविधिक कमिटिदेखि खेलको प्रत्यक्ष प्रसारण गर्ने कमेन्ट्री बक्स र सञ्चारमाध्यमलाई आयोजकले इन्टरनेटलगायत सामान्य सुविधा उपलब्ध गराउन सकेन ।

यसबाहेक सुरक्षा व्यवस्था शुन्यप्राय थियो । उद्घाटन र समापनमा आएका विशिष्ट अतिथिको सुरक्षाका लागि खटिने प्रहरी बाहेक प्रतियोगितामा अन्य समयमा मैदानवरपर बिरलै सुरक्षा व्यवस्था देखियो । आयोजकले दर्शकहरुका लागि खेलको मध्यान्तरमा गर्ने भनेका विविध कार्यक्रम कागजमा सिमित भए । मुलपानीको स्थिति झनै दुखलाग्दो रहयो ।

कप्तान पारस खड्का पीएम कप खेल्दा समर्थकमा ठूलो प्रभाव पर्ने अनुमान गरिएको थियो । सार्वजनिक बिदाबाहेक अन्य दिन टियुमा १५-२० जना दर्शक देख्न मुश्किल पर्दथ्यो । एक हातले क्याच लिने जस्ता आर्कषण अफर समर्थकलाई दिएपनि त्यसले कुनै प्रभाव पारेन । धेरै समर्थकले बस्ने ठाउँमा घाँस नकाटेको भन्दै दुसो पनि त्यतिकै थियो । एक हातले क्याच गर्ने पक्षमा पनि विवाद नै रहयो । प्रतियोगिताभर एक दिन मात्र क्याच सम्भव भयो । त्यस दिन दुई क्याच भए । आयोजकले पत्रकार सम्मेलनमा एकै दिनमा जति क्याच लिएपनि सबैले ५०-५० हजार दिने घोषणा गरेका थिए । तर एक्स्पर्टको प्रायोजनमा रहेको उक्त विधामा एक दर्शकले मात्र एक हाते क्याचको पुरस्कार पाउने निर्णय भयो । समापनमा उनलाई पनि डम्मी चेक दिएको देखाइयो तर नगद भने अझै उधारो नै छ ।

पछिल्लो समय निजी क्षेत्रबाट तीन फ्रेन्चाइज लिग ईपीएल, डीपीएल र पीपीएलमा उत्कृष्ट प्रतियोगिता बनाउन एक आपसमा कडा प्रतिस्पर्धा छ । सरकारी निकायबाट हुने एक मात्र प्रतियोगिता फ्रेन्चाइज लिग भन्दा पनि अझ उत्कृष्ट हुनुपर्ने थियो । तर त्यसो हुन सकेन । यसपटक पीएम कपको व्यवस्थापन हेर्दा क्रिकेट विकास गर्न भन्दा पनि आम्दानीको राम्रो स्रोतमा बनाउनमा बढि ध्यान केन्द्रित गरेको देखिन्थ्यो । १ करोड ९४ लाख रुपैयाँ बजेट भनिएको प्रतियोगिताको व्यवस्थापन टीयू मैदानमा निजि क्षेत्रले योजना गर्ने कलेज स्तरीय प्रतियोगिताभन्दा कमजोर थियो ।

पीएम कपलाई आम्दानीको राम्रो सम्झंदा आयोजक र केहि व्यक्तिलाई राम्रो फाईदा होला तर नेपाली क्रिकेटको विकास पक्कै हुन सक्दैन । आयोजक प्रधानमन्त्रीको नाम जोड्दै गरेको प्रतियोगितामा बजेट ठूलो छ र रकम निकासा पनि छिट्टै होला तर मैदानमा हेर्ने हो भने प्रतियोगिताको प्रशंसा गर्न लायक सायदै केहि पक्ष छन् ।

राखेपले पीएम कपलाई क्यालेन्डर भर्ने एक प्रतियोगिताभन्दा क्रिकेट विकासमा ध्यान केन्द्रित गर्न आवश्यक छ । आयोजकले पीएम कपलाई गरि खाने राम्रो व्यापार होइन नेपाली क्रिकेट विकासको लागि राम्रो मेरुदण्ड गराउन तर्फ ध्यान दिनुपर्छ । अन्यथा पीएम कपबाट नेपाली क्रिकेटको विकाशको कल्पना गर्नु पक्कै मुर्खता भन्दा अन्य हुने देखिदैन ।