एजेन्सी – फिफा विश्वकप कतार २०२२ सुरु हुन अब दुई साताको पनि समय छैन । कतारले विश्वकपकै लागि दर्शकलाई मोहित पार्ने फरक विशेषता बोकेको रंगशाला निर्माण गरेको हो ।

आठ रंगशालामध्ये एउटा रंगशाला मध्यपूर्वी टोपीको शैलीमा निर्माण गरिएको छ । एउटा रंगशाला कन्टेनरबाट निर्मित छ । अर्को एउटा रंगशालाको आकारलाई लिएर विश्वव्यापी चर्चा पनि चल्यो ।

सबै रंगशालामा सोलार प्यानल फर्मबाट विद्युतीय शक्ति नियन्त्रित गरिनेछ । गर्मीबाट राहत पाउनका लागि अत्याधुनिक चिस्यान प्रणाली जडान गरिएको छ । यद्यपि विश्वकप पहिलोपल्ट जाडो मौसममा हुँदैछ । सामान्यतया जुन/जुलाईमा हुने विश्वकप कतारमै आयोजना हुने भएपछि नोभेम्बर-डिसेम्बरका लागि सारिएको थियो ।

कतारले विश्वकपका लागि निर्माण गरेका सबै रंगशाला दीर्घकालसम्म राख्ने छैन । कतारले एउटा रंगशाला सुरक्षित राख्नेछ । ६ वटा रंगशालाको सिट क्षमता घटाएर त्यसलाई विकासशील देशमा पठाइनेछ । एउटा रंगशाला पूर्ण रुपमा बन्द हुनेछ ।

विश्वकप खेलिने आठ वटै रंगशाला दोहाबाट २१ माइल (३३.७९ किलोमिटर) दूरीमा अवस्थित छन् । सबै रंगशालालाई मेट्रो र ट्राम प्रणालीमा जोडिएको छ । यसले गर्दा समर्थकले धेरैभन्दा धेरै खेल हेर्न पाउनेछन् । विश्वकपमा प्रयोग हुने ८ वटै रंगशालाको अनौठो डिजाइन र विशेषताबारे यहाँ समेट्ने प्रयास गरेका छौं ।

लुसेल रंगशाला (क्षमता ८० हजार, फाइनलसहित १० खेल)

लुसेल रंगशाला विश्वकपको लागि सबैभन्दा आकर्षक रंगशाला हो । यहाँ फाइनलसहित प्रमुख १० खेल हुनेछन् । यो रंगशाला यही वर्ष निर्माण सम्पन्न भएको हो । यसलाई प्रकाश र छायाको परस्पर क्रिया रहने फेनर ल्यान्ट्रन विधिमा डिजाइन गरिएको छ ।

विश्वकपपछि यसको अधिकांश सिट निकालेर विकासशील देशलाई दान दिइनेछ । लुसेल सिटीमा अवस्थित यो रंगशाला ३३ बिलियन पाउण्डमा निर्माण गरिएको हो ।

अल जानोव रंगशाला (क्षमता ४० हजार, ७ खेल)

अल बकराह रंगशालाका रुपमा परिचित यो रंगशालालाई परिस्कृत गरेर अल जानोव बनाइएको हो । यसको डिजाइन तटीय शहरको समुद्री विरासतलाई आधार मानेर गरिएको हो । यो रंगशालाको छानो स्वचालित हुनेछ ।

आवश्यक समयमा बन्द गरेर पनि खेल हुनेछ । अत्याधुनिक चिस्यान प्रणालीको जडानसँगै यहाँ चर्को गर्मीमा पनि आरामदायी रुपमा फुटबल खेल्न र हेर्न सकिने बताइन्छ । यो रंगशाला ब्रिटिस–इराकी वास्तुकार स्वर्गीय डेम जाहा हदिदले गरेकी हुन् ।

सन् २०१६ मा हृदयघातका कारण ६५ वर्षको उमेरमा उनको निधन भएको थियो । यस रंगशालाको प्रारम्भिक डिजाइन सार्वजनिक भएलगत्तै आलोचकहरुले यसको बाहिरी आकार महिलाको गुप्तांगजस्तो भएको बताएका थिए ।

त्यतिबेला यस्तो तुलनासँग डेम आक्रोशित बनेकी थिइन् । उनले भनेकी थिइन्, ‘यो वास्तवमै सर्मनाक हो । उनीहरु किन यस्ता वकबास कुरा गरिरहेका छन् । उनीहरु के कुरा भन्न खोजिरहेका हुन् ?’ विश्वकपका लागि निर्माण गरिएको रंगशालाको निर्माण २०१९ मै पूरा भएको हो ।

अल बेयट रंगशाला (क्षमता ६० हजार, उद्घाटनसहित ८ खेल)

दोहाबाट सबैभन्दा टाढा रहेको यस अल बेयट रंगशालामा उद्घाटनसहित सेमिफाइनलसम्मका खेल हुनेछन् । परम्परागत अरव शैलीलाई प्रतिनिधित्व गर्ने गरी यसको डिजाइन गरिएको छ । यो रंगशाला अरब टेन्टजस्तै देखिन्छ जसलाई स्थानीय भाषामा बेयट अल सार भनिन्छ । गर्मीबाट जोगिनका लागि यो रंगशालामा पनि छत लगाइएको छ ।

अहमद विन अली रंगशाला (क्षमता ४० हजार, ७ खेल)

यो रंगशाला कतारी संस्कृतिको प्रतिविम्व हो । रंगशालाको मुख्यद्वार नै कतारको प्रतिनिधित्व गर्ने गरी जटिल कौशलको प्रयोग गरिएको छ । जसले देशको प्रारम्भिक इतिहासदेखि व्यपारीकरण समेत झल्काउँछ ।

यो रंगशाला मरुमूभिबाट निकै नजिक छ । त्यसैले रंगशालाको बाहिरी क्षेत्र र व्यापारिक स्टलहरु मरुभूमिकै शैलीको बनाइएको छ । यसको नाम सुरुमा अल रेयान राखिएपनि पछि परिवर्तन गरेर अहमद विन अली राखिएको हो । यहाँ प्रिक्वाटरफाइनल सम्मका खेल हुनेछन् ।

एजुकेसन सिटी रंगशाला (क्षमता ४० हजार, ८ खेल)

यो रंगशाला विश्वभर चर्चित कतार फाउण्डेसनको हाताभित्र छ । यहाँ क्वाटरफाइनलसम्मका खेल हुनेछन् । हिराको आकारमा डिजाइन गरिएको यस रंगशालालाई ‘मरुभूमिको हिरा’ उपनाम दिइएको छ । यसलाई दिनमा टल्किने र रातमा चम्किने गरी निर्माण गरिएको छ ।

यो रंगशालामा सन् २०२१ को फिफा क्लब विश्वकपअन्तर्गत बायर्न म्युनिख र टिग्रेसबीचको फाइनल खेल भएको थियो । विश्वकपपछि कतारको महिला टोलीले यसलाई घरेलु मैदानको रुपमा प्रयोग गर्नेछ ।

अल थुमाना रंगशाला (क्षमता ४० हजार, ८ खेल)

यो रंगशालाको डिजाइन ‘गहफिया’ अरबी पुरुषहरुले लगाउने एक परम्परागत टोपीमा आधारित रहेर निर्माण गरिएको छ । यो पहिलो विश्वकपस्थल हो जसलाई कतारी वास्तुकार इब्राहिम अल जैदाले डिजाइन गरेका हुन् । यो रंगशालाको पनि आधा सिट निकालेर विकासशील देशलाई दान दिइनेछ ।

स्टेडियम ९७४ (क्षमताः ४० हजार, ७ खेल)

स्टेडियम ९७४ विश्वकपका लागि ९७४ कन्टेनरको प्रयोग गरी निर्माण गरिएको प्रतिष्ठित रंगशाला हो । विश्वकपसँगै यो पूर्ण रुपमा नष्ट गरिनेछ ।

खालिफा अन्तर्राष्ट्रिय रंगशाला (क्षमता ४५ हजार ४१६, ८ खेल)

कतारले विश्वकप आयोजना अधिकार पाउनुअघि कतारमा रहेको यो नै एक मात्र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको रंगशाला हो । यसको निर्माण सन् १९७६ मा भएको थियो । यो नै कतारको राष्ट्रिय रंगशालाका रुपमा रहेको छ । विश्वकपका लागि यहाँ पनि ठूलो मात्रामा पुनर्निर्माण गरिएको छ ।

यहाँ यसअघि एसियाली खेलकुद, खाडी कप र एएफसी एसियन कपको आयोजना भइसकेको छ । सन् २००९ मा यहाँ ब्राजिल र इंग्ल्याण्डबीच मैत्रीपूर्ण खेल भएको थियो । सन् २०१९ मा यही रंगशालामा लिभरपुलले क्लब विश्वकपको उपाधि जितेको थियो ।