सन्जोग चाम्लिङ राई

प्राकृतिक विपत्तिले धेरै जनधनको क्षति भएको सबैलाई विदितै छ । दुर्भाग्य हो, ६ जना बाल फुटबल खेलाडीहरुलाई पनि यसपालीको विपत्तिले छोडेन । उनीहरुको सपनाको पनि मृत्यु भयो । नेपाली फुटबलले सम्भावित राष्ट्रिय टिमको खेलाडीहरु गुमायो । उनीहरुप्रति श्रद्धासुमन ।

पंक्तिकारमा संशय छैन, एन्फा महासचिवको तलब १० हजार डलर हुनु पर्छ । त्यसैगरी खेलाडीको तलब शुन्य हुनु पर्छ । तर……

नेपाली फुटबलको प्रवृत्ति हलुङ्गे जस्तै छ । हलुङ्गे भनेको एल्मुनियम वा सिलाबर । हलुङ्गेलाई तातिन धेरै समय लाग्दैन, न त चिसिनलाई नै लाग्छ । महासचिवको तलब जब २ हजार अमेरीकी डलरले बढाउने निर्णय भयो, नेपाली फुटबल हलुङ्गेझैँ तातियो । लगत्तै बिर्सियो पनि ।

नेपाली फुटबलको यो हलुङ्गे प्रवृत्ति यति हलुका छ कि मठाधिशहरुलाई कुनै निर्णय गर्न सामान्य विवेक र लोकलाजको आवश्यकता नै पर्दैन । एन्फालाई थाहा छ , एक दिन हल्ला हुन्छ अनि सकिन्छ ।

नेपाली फुटबल बिरामी भएर ओछ्यानमा लडिरहेको छ, जसलाई सामान्य उपचारले सन्चो बनाउन सम्भव नै छैन । गम्भीर शल्यक्रियाको खाँचो छ । फुटबल ओछ्यानमा लडिरहेको छ, एन्फा बहुमतले महासचिव एक्लोको तलब बढाई रहेको छ । एन्फामा कार्यरत अन्य कर्मचारीहरुको तलब बढ्यो कि बढेन भनेर कुनै समाचार पढ्न पाईएको छैन । यस कुरामा महासचिव आफैले तदारुकता देखाउलान् या लड्लान् । थोरै आशा गरुम् ।

एन्फा महासचिवको तलब बढेको समाचार खासमा खुसीको कुरा हो जसले एन्फा आर्थिक रुपमा सबल भएको जनाउ दिन्छ । प्रश्नहरु छन्, के एन्फा आर्थिकरुपमा सबल भएको हो ? आफ्नै स्थायी आर्थिक स्रोतको निर्माण गरेको हो ? खेलाडीहरुको विगतको सबै पुरस्कार राशीहरु हस्तान्तरण गरी सकेको हो ?

तलब वृद्धिको प्रतिरक्षामा महासचिवको एउटा बडो गज्जबको तर्क पनि सुन्न पाइयो कि अरु देशहरु हेरेर एन्फा महासचिवको तलब धेरै होइन । उहाँलाई प्रति प्रश्न छ, के अरु देशको फुटबलको हालत पनि हाम्रो जस्तै नाजुक नै छ ?

एन्फा आर्थिकरुपमा जर्जर अवस्थामा रहेको तथ्य एन्फाकै मठाधिशहरुको मुखबाट चुनाव अगाडिदेखि नै सुन्दै आईरहेको हो । गतिविहिन नेपाली फुटबलको आवश्यकता महासचिवको तलब वृद्धि हुँदै होइन । हेटौंडाको घनचक्करले एन्फामा सिईओ पनि नियुक्त छन् । अझ डिपुटी सिईओ पनि भर्खर नियुक्त भएका छन् । कस्तो उदेकलाग्दो दृश्य !

नेपाली फुटबलको सन्तुष्टजनक विकास गरेको अहम् भूमिकाको आधारमा एन्फा नेतृत्वले महासचिवको तलब वृद्धि गरेको सुन्न पाएको भए क्या गज्जब हुन्थ्यो । तलब वृद्धिको मुख्य आधार यो भन्दा अरु के हुन्थ्यो ? बस्ने घर छाप्रो हुनेले फरारी कार खरिद गर्नु ठीक होेइन । उखान नै छ , घाँटी हेरेर हाड निल्नु । कठैबरा एन्फा !

बढ्न त राष्ट्रिय खेलाडीको तलब पनि बढ्यो, जसमा खुसी हुनुपर्ने खास कारण छैन । फुटबलको विश्वव्यापी मान्यताले के भन्छ भने, जुन देशको फुटबल संघले खेलाडीलाई मासिक तलब दिन्छ त्यहाँको फुटबल अवस्था र संरचना कमजोर छ भन्ने जनाउ दिन्छ ।

एन्फाले त्यही नेपाली फुटबलको कमजोर संरचना र अवस्थालाई आफै प्रमाणित मात्र गरी रहेछ ।

गुह्य तथ्य के हो भने, खेलाडीको तलब वृद्धि महासचिवको तलब वृद्धिको लाज ढाकछोप गर्ने एन्फाको ट्याक्टिकल फाउल मात्र हो । यति कुरा बुझ्न भिएआरको आवश्यकता नै पर्दैन ।

केही समय अगाडि अन्जन विष्टको अन्तर्वार्ता हाम्रो खेलकास्टमा प्रसारण भयो । उनले खेल्ने वातावरण होस् भन्ने कुरा मात्र गरेका छन् । नियमित लिग होस् भन्ने उनको प्रष्ट कामना छ । नेपालको फुटबल खेलाडीहरु सम्भवतः विश्वकै सोझो खेलाडीहरु हुन् , जो दशकौँदेखि नियमित लिगको कामना गरीरहेका छन् । हिजोको पुस्ताले जे कामना गरे, अहिलेको पुस्ताले पनि त्यही कामना गरी रहेका छन् ।

विश्व फुटबललाई हेर्ने हो भने अहिलेको विश्व प्रसिद्ध खेलाडीहरु धेरै खेल भएर खेल संख्या घटाउनु पर्छ भनेर सार्वजनिक अभिव्यक्ति नै दिन थाली सके । उता धेरै खेल भएर खेलाडीहरु विरोध गर्न थाली सके, यता हाम्रो नियति जस्ताको त्यस्तै । अनि यहीँ हुन्छ तलब वृद्धिको तिकडमबाजी ।

जहाँ खेलाडीको माग र चाहाना एउटा नियमित लिगको हुन्छ, त्यहाँ खेलाडीको तलब वृद्धि गरेर लाज ढाकछोप गर्ने काम एन्फाले गर्छ । अनि कुन आधारमा टेकेर महासचिवको तलब वृद्धि गरिन्छ ? यो ठाडो प्रश्न एन्फा नेतृत्वलाई । जाडोले मर्न लागेको व्यक्तिलाई मासुभात दिएर प्राण धानिन्छ ?

राष्ट्रिय टिमको खेलाडीहरुको तलब बढाएर नेपाली फुटबलले गति र दिशा पाउँछ भने स्थायीरुपमा लिग बन्द गरेर तलब लाखौं बनाए भयो त ! अनि यही नयाँ फुटबल विकासको सुत्र एन्फाले विश्व फुटबललाई दिएर सबैलाई चकित बनाउनु !

व्यवस्थित लिगको नियमित आयोजना र संचालन गर्नु भन्दा अहिलेको लागि अर्को विकल्प छँदै छैन । एउटा नियमित फुटबल क्यालेण्डरको विकास गरी वर्षभरी खेलाडीहरुलाई व्यस्त बनाएर राष्ट्रिय टिमको खेलाडीहरुको तलब बन्द गर्न सकेको खण्डमा नेपाली फुटबलले एउटा गति र दिशा पक्रिन सक्छ । त्यो एउटा फुटबल विकासको बलियो सूचक बन्नेछ ।

अनि त्यसपछि हामी लेख्नेछौं : महासचिवको तलब १० हजार डलर हुनुपर्छ!

संघारमै छ, साफ महिला च्याम्पियनसीप । चेलीहरुलाई शुभकामना ।

यस्तै यस्तै ।