काठमाडौं (हाम्रो खेलकुद) – खेलभन्दा खेलाडी ठूलो हुन सक्दैन । खेलाडीलाई बाँध्ने भनेको निश्चित अनुशासनले नै हो । खेलाडी जतिसुकै चर्चित हुन् वा सफल, सबैमा अनुशासन न्यूनतम शर्त हो । तर, यति बुझ्नलाई अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा) को नयाँ नेतृत्वलाई झन्डै डेढ वर्ष लाग्यो ।

एन्फा नेतृत्व खेलाडीमाथि शनिबार कडा रुपमा प्रस्तुत भयो । जसका कारण भुटानका लागि उड्ने तयारीमा रहेका ४ खेलाडी घर फर्कन बाध्य भए । त्यसमा युवा पुस्ताका आशा लाग्दा विमल घर्तीमगर, अन्जन विष्ट, सन्तोष तामाङ र दीनेश राजवंशी छन् । विश्वकप छनोट खेल्न भुटान प्रस्थान गर्ने विदाई कार्यक्रमका लागि एन्फा पुगेका खेलाडी कारवाहीमा परेको यो पहिलो घटना थियो । कारण थियो, अघिल्लो रात अबेर सम्म ठमेलका रेष्टुरेष्ट गरिएको मस्ती । एलओडीसहित तीन वटा रेष्टुरेष्ट चाहर्दै रेक्सी पिएको आरोप खेलाडीमाथि लागेको थियो ।

शनिबार बिहान ११ः०० बजेका एन्फाले भुटान जाने टोलीको विदाई राखेको थियो । तर विदाई तय समयमा हुन सकेन । त्यसको कारण थियो, खेलाडीको अघिल्लो रातको हर्कत । एन्फा पदाधिकारी यो घटनालाई फेरि गुपचुप बस्ने वा अनुशासनको कारवाही गर्ने दुविधामा थियो । श्रोतका अनुसार एन्फा कार्यवहाक अध्यक्ष पंकज नेम्बाङ, उपाध्यक्ष कृष्णा थापा, महासचिव इन्द्रमान तुलाधार, प्रशिक्षक योहान कालिनलगायत राजधानीमा उपलब्ध एन्फा केन्द्रिय पदाधिकारी र सदस्यले यस विषयलाई गम्भिरतापूर्वक लिदै छलफल अघि बढाए ।

चारै खेलाडीलाई अलग अलग राखेर अघिल्लो रात बारेमा सोधपुछ भयो । सबै खेलाडीले राती अबेर सम्म ठमेलका रेष्टुरेन्ट चाहारे र रक्सी सेवन स्वीकार गरे । अनुशासन तोड्ने खेलाडीलाई आफुले कसरी लिएर जाने भन्ने प्रश्न प्रशिक्षक कालिनको थियो । खेलाडी नाजवाफ थिए । दीनेशले भने एकपटक गल्ति भएको, आइन्दा नदोहोरिने भन्दै टोलीसँगै लान आग्रह गरेका थिए ।

मंसिर ३ गते कुवेतविरुद्ध हुने विश्व कप छनोटको खेलका लागि शनिबार दिउँसो ३ बजे राष्ट्रिय फुटबल उड्ने तयारीमा थियो । ४ खेलाडी कारवाहीमा परेपछि टोलीमा १९ खेलाडी बाँकी रहे । सुवास गुरुङलाई थप्दै टोली भुटान उड्यो । कतिपयले कुवेतसँगको खेलअघि खेलाडी रेष्टुरेन्ट जानुलाई अनुशासन उल्लंघन भन्दापनि खेलको नै प्रतिष्ठामा आँच ल्याउने कार्यसँग दाँजेका छन् । फुटबल खेलको मर्म विपरित खेलाडीले यस्तो कार्य गर्दा अन्य पक्षप्रति पनि आशंका गर्ने ठाउँ रहन्छ ।

सागको बन्द प्रशिक्षणमा समेत रहेका खेलाडी रातभर बाहिर कसरी बसे र व्यवस्थापन पक्ष कति कमजोर छ भन्ने एक पटक फेरि उजागर भएको छ । खेलाडीको अनुशासनलाई लिएर एन्फाले विगतमा कारवाही गर्न नसकेकै कारण घटनाहरु दोहोरिएको मान्ने एन्फा भित्रै छन् । गत वर्ष एसियाली खेलकुद र साफ च्याम्पियनसिपको तयारीका रहेको बेला पनि विमल, अन्जन लगायतका केहि खेलाडी डिस्को गएर मादक पदार्थ सेवन गरि हो हल्ला गरेका थिए । एन्फाले छानविन गर्दैै खेलाडीलाई दोषी पाएर पनि कुनै कारवाही गरेन ।

यसपटक अध्यक्ष कर्मा छिरिङ शेर्पा नहुँदा पनि एन्फाले खेलाडीलाई ड्रप गर्ने निर्णय गरेको छ । यसपटक सायद एन्फा फेरि त्यहि गल्ति दोहोराउने पक्षमा थिएन । हरेक निर्णयमा विवाद, आन्तरिक गुटबन्दी, जिम्मेवारीबाट पन्छिने प्रबृति बढ्दै गएको एन्फाले ४ खेलाडीलाई अनौपचारिक रुपमा कारवाही गर्ने मामलामा भने एकमद देखिएका छन् । यसलाई सकारात्मक कदम मान्ने पनि छन् ।

विमल, अन्जन नेपाली फुटबलले निकै आशा गरेका खेलाडी हुन् । तर अनुशासनको मामलामा यी दुई कमजोर देखिदै आएका छन् । दुवै घटनामा यी दुई सामेल छन् । २०७२ मा नेपालले पहिलो पटक साफ यू १९ च्याम्पियनसिप जित्दा विमल त्यसको कप्तान र अन्जन मुख्य खेलाडी मध्येका एक थिए । विमलले त्यसअघि नै राष्ट्रिय टोलीबाट खेलिसकेका थिए ।

यू १९ च्याम्पियन बनेपछि विमलसँगै अन्जन पनि राष्ट्रिय टोलीको नियमित सदस्य बने । त्यहि वर्ष नेपालले बन्धबन्धु गोल्डकप, १२ औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा स्वर्ण पदक जित्दा होस् वा २०७३ मा एएफसी सोलिडारी कप जित्दा यी दुवैसँगै थिए । मैदान भित्र मात्र होइन मैदान बाहिर पनि यी प्राय सँगै हुन्छन् । त्यसको उदाहरणमा यी दुई घटनालाई लिन सकिन्छ ।

पछिल्लो केहि वर्षलाई हेर्ने हो भने फुटबलमा एक पछि अर्को अनुशासनहिन घटना भइरहेका छन् । तत्कालिन एन्फा अध्यक्ष गणेश थापामाथि भ्रष्टाचारको अभियोग प्रमाणित भएपछि फिफाले १० वर्ष प्रतिबन्धसहित झन्डै २१ लाख जरिवाना गर्यो । तत्कालिन कप्तान सागर थापासहित ५ खेलाडी खेल मिलेमतोको अभियोगमा फुटबलबाट आजीवन प्रतिबन्धमा परे । केहि महिना अघि फुटबल टोलीका कप्तान किरण चेम्जोङ र फिजियो विवेक विक्रान्त अधिकारीबीच विवाद भयो । जसमा एन्फाले फिजियोलाई निकाल्यो किरणलाई सचेत मात्र गर्ने निर्णय गर्यो ।

नेपालमा खेलाडीमाथि सहानुभुती राख्ने जमात ठूलो छ । केहि हदसम्म सञ्चारमाध्यम पनि खेलाडीका गल्तिलाई समाचारको विषय बनाउँदैनन् । यस्ता कारणले खेलाडीको मनोबल बढ्ने , जे गरेपनि फरक पर्दैन भन्ने मनोबृति विकास भएको देखिन्छ । तर, खेल भन्दा खेलाडी ठूलो हुँदैन भन्ने उनीहरुलाई बुझाउन ढिला भइसकेको छ । अनुशासनहिन खेलाडीलाई टोलीमा स्थान हुन सक्दैन भन्ने उदाहरण दिन अति आवश्यक भइसकेको छ । एन्फाको पछिल्लो कारवाहीलाई त्यसको उदाहारणका रुपमा लिन सकिन्छ । व्यक्ति होइन खराब प्रवृतिलाई रोक्नु सम्बन्धित संघ र व्यवस्थपनको जिम्मेवारी हो ।