काठमाडौं (हाम्रो खेलकुद) – चर्च ब्वाइज युनाइटेड फुटबल क्लबले शहीद स्मारक ‘ए’ डिभिजन लिगका लागि अमेरिकी नागरिक प्रदीप हुमागाईलाई मुख्य प्रशिक्षकमा नियुक्त गरेको थियो । तर, आवश्यक श्रम स्वीकृति नहुँदा क्लबले उनलाई मुख्य प्रशिक्षकको रुपमा दर्ता गर्न पाएन । श्रम स्वीकृति नभएपनि हुमागाई पछिल्ला दुवै खेलमा बेन्चमा रहेर क्लबलाई प्रशिक्षण दिइरहे । एन्फाले लिगका लागि बनाएको नियमावली विपरित मात्र होइन नेपालकै कानुन तोडेर हुमागाई प्रशिक्षण दिइरहँदा एन्फा मुकदर्शक बनिरहेको छ ।

क्लबले श्रम स्वीकृति बनाउन नसक्द उनलाई प्रशिक्ष नियुक्तिको सट्टा ‘टिम अफिसियल’ बनाएर अखिल नेपाल फुटबल संघलाई मूर्ख बनाएको छ । एन्फाका अनुसार क्लबको मुख्य प्रशिक्षकको पद हाललाई भने रिक्त रहेको छ । हुमागाई अमेरिकी नागरिक भएकाले नेपालमा व्यावसायिक रूपमा प्रशिक्षक हुनको लागि श्रम स्वीकृति चाहिन्छ । करिब एक दशकदेखि संयुक्त राज्य अमेरिकामा बस्दै आएका हुमागाईंले असाधारण कोटा (विशेष प्रतिभा) मार्फत सन् २०२० को अप्रिलको पहिलो साता अमेरिकी नागरिकता पाएका हुन् ।

श्रम ऐन, १९९१ को दफा ४ (क) अनुसार विदेशीहरूले नेपालमा काम गर्नुअघि श्रम स्वीकृति लिनुपर्छ । साथै, गैरआवासीय नेपाली ऐन, २००८ बमोजिम नेपाली मूलको विदेशी नागरिकको परिभाषामा परेका गैरआवासीय नेपालीले गैरपर्यटक भिसा र श्रम स्वीकृति लिएको खण्डमा मात्र नेपालमा काम गर्न पाउने व्यवस्था गरेको छ ।

हुमागाईं बंगलादेशसँगको मैत्रीपूर्ण खेलका लागि नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टोलीको कार्यवाहक मुख्य प्रशिक्षकका रूपमा गत वर्ष अगस्टमा नेपाल फर्किएका थिए । हुमागाईंको नेतृत्वमा रहेको नेपालले बंगलादेशलाई ३–० ले हराएको थियो भने अञ्जन विष्टको ह्याट्रिकको सहयोगमा नेपालले उपाधि जितेको थियो । हुमागाईं अमेरिका फर्किएनन् र त्यसयता नेपालमा बस्दै आएका छन् । तर उनले श्रम स्वीकृति नलिएकाले कुन भिसा छ भन्ने नै पक्का भएको छैन ।

चर्च ब्वाईज युनाइटेड फुटबल क्लबले लिगको केही दिनअघि मात्रै हुमागाईसँग आफ्नो मुख्य प्रशिक्षकको व्यावसायिक रूपमा सम्झौता गरेको थियो । गत साता राजधानीमा सम्पन्न केपी ओली कपमा मछिन्द्र एफसीसँग पराजित भएपछि क्लबले हुमागाईलाई स्वागत गरेको थियो । यसअघि क्लबले मुख्य प्रशिक्षक बिना नै लिगको तयारी गरिरहेको थियो ।

बिहीबार एन्फा परिसरमा भएको लिगको प्रि-म्याच पत्रकार सम्मेलनमा चर्च ब्वाइज युनाइटेडको मुख्य प्रशिक्षकका रुपमा हुमागाईंलाई प्रस्तुत गरिएको हो । हुमागाईलाई श्रम स्वीकृतिको बारेमा सोध्दा उनले भने, ‘क्लबले मेरो कागजी प्रक्रिया सुरु गरिसकेको छ । यो प्रक्रिया अघि बढेको छ ।’

हुमागाईले श्रम स्वीकृति बिना मुख्य प्रशिक्षकको रुपमा काम गर्नु लिगको नियमवाली विपरित त हो नै, नेपालको कानुनको विपरित पनि हो । स्रोतका अनुसार क्लबले पहिले हुमागाईलाई मुख्य प्रशिक्षकका रूपमा दर्ता गराउने प्रयास गरेको थियो तर उनको श्रम स्वीकृ पेश गर्न भनिएपछि क्लबले त्यसो गर्न सकेन । त्यसपछि, क्लबले एएफसी ‘ए’ लाइसेन्स प्राप्त प्रशिक्षक हुमागाईलाई टिम अफिसियलको रूपमा दर्ता गर्यो ।

क्लबका अध्यक्ष टंकलाल राईका अनुसार एन्फासँगको परामर्शपछि हुमागाईलाई टिम अफिसियलका रुपमा दर्ता गरेको बताए । ‘हामीलाई सूचित गरिएको थियो कि हामीले उहाँलाई श्रम स्वीकृति प्राप्त गरेपछि मात्र मुख्य प्रशिक्षकको रूपमा दर्ता गर्न सक्छौं, त्यसैले हामीले सुरुमा त्यसो गर्न सकेनौं । हामीले उहाँको श्रम स्वीकृतिका लागि प्रक्रिया सुरु गरिसकेका छौँ, शुक्रबारसम्ममा पूरा हुने अपेक्षा गरिएको छ । त्यो पूरा भएपछि, उनी मुख्य प्रशिक्षकको रूपमा दर्ता हुनेछन्, र तबसम्म, उनी टोलीको अफिसियलको रूपमा रहनेछन्। ‘

च्यासल रंगशालामा नेपाल पुलिस क्लबविरुद्ध चर्च ब्वाइजको लिगको पहिलो खेलमा हुमागाईले प्राविधिक क्षेत्रबाट आफ्नो टोलीलाई निर्देशन दिएको देखियो । खेल आयुक्तले क्लबलाई हुमागाईंलाई डगआउटमा रहन अनुमति दिनु अघि उनको श्रम स्वीकृति पेश गर्न अनुरोध गरे । जवाफमा, क्लबले भन्यो कि एन्फाले पहिले नै श्रम स्वीकृति बिना पनि डगआउटमा उनको उपस्थितिलाई अनुमति दिएको थियो ।

लिग निर्देशक सञ्जीव मिश्रका अनुसार क्लबले फिफा कनेक्ट मार्फत हुमागाईसँग स्वयंसेवकको रुपमा काम गर्ने सम्झौताको कागजात बुझाएपछि एन्फाले हुमागाईंलाई टिम अफिसियलका रूपमा सूचीकृत गर्न अनुमति दिएको हो । तर क्लबले भने उनीसँग व्यावसायिक सम्झौता गरिसकेको छ । एन्फाले पहिलो पटक फिफा कनेक्टको प्रयोग गरेको छ । यसमार्फत व्यवस्थित खेलाडी, प्रशिक्षक र रेफ्रीहरूको दर्ता र निगरानी गर्न मद्दत गर्दछ ।

“हुमागाई फेरि एनआरएन भएकाले मुख्य प्रशिक्षकको रूपमा दर्ता हुन श्रम स्वीकृति चाहिन्छ । यसैले हामीले उनलाई स्वयंसेवकको रूपमा टोली अफिसियलका रूपमा स्वीकार गरेका छौं, जसको अर्थ उनी क्लबसँग कुनै पनि तलब नलिने कुरामा सहमत छन्’, मिश्रले भने।

मिश्राले क्लबले फिफा जडानमा आवश्यक सबै कागजातहरू अपलोड गरेको अनुमान गरे। “मैले अहिलेसम्म सबै कागजातहरू समीक्षा गरेको छैन, तर क्लबले फिफा जडानमा सबै कागजातहरू अपलोड गर्नुपर्छ, र उनीहरूले हुमागाईका कागजातहरू पनि अपलोड गरेको हुन सक्छ,” मिश्रले भने । हुमागाईलाई टिम अफिसियलका रूपमा दर्ता गर्ने वैधानिकताबारे मिश्र आफैं अनिश्चित देखिए । यसैपनि एकै लिगको संस्करणमा एक व्यक्ति दुई भूमिकामा दर्ता हुन पाउनेबारे लिगमा केहि उल्लेखित छैन । तर विगतमा भने एक टोलीमा सहभागी प्रशिक्षक र खेलाडी अन्य क्लब वा भूमिकामा दर्ता हुन दिइएको छैन ।

चर्च ब्वाइजले लिग नियमहरू अनुसार आवश्यक दर्ता मुख्य प्रशिक्षक बिना नै आफ्नो ए डिभिजन लिग अभियान सुरु गरिसकेको छ । नियम अनुसार क्लबले लिगका लागि १० जना अफिसियल दर्ता गर्न सक्छ । जसमा अनिवार्य रूपमा मुख्य प्रशिक्षक, सहायक प्रशिक्षक, गोलकिपर प्रशिक्षक, प्रबन्धक र फिजियोथेरापिस्ट वा चिकित्सक समावेश हुनुपर्छ। तर, चर्च ब्वाइजले यो नियम पालना गरेको छैन । हालसम्म क्लब मुख्य प्रशिक्षक बिना मैदान प्रवेश गरेको छ । कप्तान अनन्त तामाङले टोलीको प्राविधिक पाटो हेर्दै आएको बुझिएको छ ।

यसका साथै चर्च ब्वाइजले रमेश दङ्गाललाई सहायक प्रशिक्षकमा दर्ता गरेर लिगको नियम उल्लंघन गरेको छ । लिगमा सहायक प्रशिक्षकले कम्तीमा एएफसी ‘सी’ लाइसेन्स लिनुपर्ने बाध्यता छ, तर दंगालले हालसम्म सामुदायिक कोर्ष मात्र पूरा गरेका छन् ।