काठमाडौं – नेपाली फुटबलमा पूर्व क्षेत्रलाई उर्वर भूमि मानिन्छ । खेलाडी होस् या प्रशिक्षक, अझैपनि पूर्वबाट आएको भनेपछि फुटबलको संस्कार राम्रै रहेको पहिलो छाप बस्छ । नेपाल सुपर लिगमा पनि पूर्व क्षेत्रको प्रतिनिधित्व पक्कै आवश्यक थियो, र त्यो विराटनगर सिटी फुटबल क्लबले गरेको थियो ।

यहाँसम्म की क्लबका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुभाशिष कोइरालाले मार्की खेलाडी सार्वजानिक कार्यक्रममा आफ्नो क्लबको लक्ष्य एक सिजन मात्र नभएर दीर्घकालीन रुपमा नेपाली फुटबलको विकासमा सहयोग गर्ने बताएका थिए । उनले विशेषगरी पूर्व क्षेत्रको फुटबलमा केहि योगदान गर्ने बताएका थिए । यसबारे थप प्रष्ट्याउन अनुरोध गर्दा उनले आउने समयले नै उनको भनाइ प्रष्ट पार्ने बताए ।

पछि अक्सनमा अधिकांश पूर्वका खेलाडी अनुबन्ध गर्नुले उनको भनाइलाई केहि पुष्टि गरेको मान्न सकिन्छ । तर त्यसपछि एनएसएलको अन्तिम खेलमा जे गर्यो, त्यसले पूर्व मात्र नभएर नेपाली फुटबलमा नै राम्रो छाप छोडेको छैन । विराटनगरले ललितपुरविरुद्ध खेलमा गरेको व्यवहारले क्लबले प्रतिनिधित्व गरेको पूर्वका समर्थक त लज्जित हुन्छन् नै, सुपर लिगले बिस्तारै पाएको फ्यान फलोइङमा पनि असर पर्न सक्छ । पूर्व क्षेत्रकै फुटबल संस्कारमा पनि प्रश्न नउठ्ला भन्न सकिन्न । यसैपनि पछिल्लो समय स्थानीय खेलमा रेफ्रीमाथि हातपातकै खबर आइरहेको पूर्वबाट यो अपेक्षा राष्ट्रिय स्तरमा थिएन ।

विराटनगर र रेफ्रीविरुद्ध आक्रोश नयाँ थिएन । प्रशिक्षक यान लले बुटवलविरुद्ध २-२ को बराबरीपछि रेफ्रीको आलोचना गरेका थिए । यसक्रममा उनले नेपाली फुटबलको विकास नै रेफ्रीले गर्दा रोकिएको भन्नेसम्म प्रश्न गरेका थिए । त्यसपछिको खेल उनले रेफ्रीको निर्णय एकदम राम्रो रहेको बताए । उक्त खेल विराटनगरले २-० ले जितेको थियो भने विपक्षी टोलीका प्रशिक्षकले रेफ्रीको निर्णयमा असन्तुष्टि जनाएका थिए । त्यसपछिको खेलमा उनले रेफ्रीबारे प्रतिक्रिया दिनु आवश्यक नरहेको अभिव्यक्ति दिए ।

शनिबार ललितपुरविरुद्ध खेलमा विराटनगरलाई प्लेअफ पुग्न जित आवश्यक थियो । त्यसैले पनि होला टोलीले खेल सुरु हुनुअघि देखि नै रेफ्रीविरुद्ध दबाब बनाइरहेको थियो । पहिलो मिनेटदेखि नै रेफ्रीका हरेक निर्णयमा टोलीका अफिसियल र वैकल्पिक खेलाडी आक्रोशमा आएका थिए । सानो सानो फाउलमा पनि रेफ्रीविरुद्ध आक्रामक प्रस्तुति थियो । कतिपय अवस्थामा रेफ्रीलाई अपशब्द समेत प्रयोग भयो । यसमा टोलीका अफिसियल र वैकल्पिक गोलरक्षक सूर्य अधिकारी अगाडि थिए ।

खेल अघि बढ्दै जाँदा ललितपुरले अग्रता लियो । त्यसलगत्तै अर्कोतर्फ विराटनगरका पेड्रो मान्जीले बल अगाडी बढाउँदा ललितपुरका डिफेन्डर पिटर सेगुनको हातमा लागेको भन्दै विराटनगरका खेलाडीले पेनाल्टी मागे । मान्जी आफैंले पनि ह्यान्ड भएपछि आएको बल प्रहार गरेर मात्र रेफ्रीसँग विरोध गरे । तर रेफ्रीले आफूले नदेखेको भन्दै निर्णय दिएनन् ।

यता विराटनगरको बेन्च यसै आक्रोशित, अझ भिडियो रिप्ले हेरेपछि त्यो आक्रोश रिसमा परिणत भयो । त्यसको केहीबेरमा नै पेनाल्टी क्षेत्रभित्र अन्जन विष्टले सुनिल बलविरुद्ध गरेको ट्याकल पेनाल्टी भएको भन्दै विराटनगरको बेन्च नै मैदानभित्र पस्यो । रेफ्री आफ्नो निर्णयमा अडिग रहे । तर माहोल निकै फरक भयो ।

दोस्रो हाफमा पनि रेफ्रीविरुद्ध बेन्चको आक्रोश जारी नै रहयो । जब ललितपुरले दोस्रो गोल थप्यो, विराटनगरका प्रशिक्षक लले आफ्ना खेलाडीलै मैदान छाड्न भने । सबै खेलाडी बाहिर आए तर स्पेनी फरवार्ड पेड्रो मान्जी बीच भागमा बलसँगै रहे । प्रशिक्षकले पटक पटक मैदान छाड्न भनेपनि उनले मैदानमा नै रहे । एकातर्फ विराटनगरका प्रशिक्षक र बेन्चका अफिसियल आयोजकविरुद्ध खनिए । एन्फाका पदाधिकारी लगायत आयोजकले खेलाडीलाई मैदान फर्कन आग्रह गरिरहँदा विराटनगरको बेन्चले भने रेफ्रीविरुद्ध आफ्नो आक्रोश जारी नै राख्यो ।

केहिबेरमा सन्तोष तामाङ पनि पेड्रोसँग मैदानको बीच भागमा गए । एन्फा पदाधिकारीको आग्रहपछि नेपाली खेलाडी मैदान छिर्न खोजेका मात्र थिए, प्रशिक्षक यान फेरी कड्किए र मैदान छाड्न भने । केहिबेरमा अन्य अफिसियलले पनि भनेपछि खेलाडी मैदान छिरे । प्रशिक्षक यान खुसी थिएनन् । उनी केहिबेर टचलाइनमा पनि गएनन् । पछि आइस बक्स टचलाइनमा लगेर त्यहिं बसे ।

खेल सकिएपछि प्रशिक्षक यानले रेफ्रीको कारण नै आफ्नो टोली हार्नपुगेको अभिव्यक्ति दिए । उनले ललितपुरको खेलमा ललितपुरकै बासिन्दा रेफ्रीले खेलाउनु उचित नरहेको बताए । उनले नेपालको रेफ्रीको स्तर भारतमा विद्यालय स्तरमा भन्दा कमजोर रहेको समेत बताए । आफ्नो खेलाडीलाई रेफ्रीको निर्णय असन्तुष्टि हुँदा निर्णयपछि नभएर दोस्रो गोल खाएपछि किन निकालियो भन्ने प्रश्नमा यानले मानसिक रुपमा पहिला देखि दबाब रहेको र गोलले थप असर गर्ने हुँदा निकालेको बताए ।

प्रशिक्षक यान र उनको व्यवहारले विराटनगरका समर्थक पनि सामाजिक संजालमा खुसी थिएनन् । यानले त केहि समर्थकलाई आफ्नो सामाजिक संजालबाट ब्लक गर्न पनि भ्याए । सुरुवाती खेलमा जितपछि निकै शालीन देखिएका उनी दोस्रो खेलमा हार बेहोरेपछि भने केहि परिवर्तित देखिए । सधैं आफ्नो खेलाडीको बचाउ गर्दै आएका उनले अन्तिम खेलमा ४-० को हार बेहोर्दा पनि आफ्नो टोलीको प्रशंसा गर्न छाडेनन् । उनको अनुसार नेपाली खेलाडी, विदेशी खेलाडी, टोलीका मालिक सबैको राम्रो भूमिका थियो, तर रेफ्रीकै कारण विराटनगर हार्न पुग्यो ।

हुन पनि रेफ्रीको निर्णयलाई लिएर अन्य प्रशिक्षकले पनि आलोचना गरेका छन् । रेफ्रीको प्रदर्शन केहि कमजोर भएको पक्कै हो । विगतका खेलमा पनि अन्य टोलीले गोलको अवसरबाट बन्चित भएका छन् । गलत निर्णयले गोल नै पनि मान्य भएको छैन । तर विराटनगरको जस्तो व्यवहार कुनै टोलीले गरेन । ललितपुरका अन्जन विष्ट एक्लैको दुई गोल अफसाइडका कारण देखाउँदै मान्य भएन, तर उनको टोलीले सामान्य विरोध गर्नबाहेक केहि गरेन । अन्जनले विराटनगरविरुद्ध पहिलो गोल गरेपछि त्यसै मान्यता नपाएका दुई गोलको संकेत गर्दै गोलको खुसी नै मनाए ।

काठमाडौंले विराटनगरविरुद्ध नै दोस्रो गोल खाँदा आक्रामक रुपमा प्रस्तुत हुँदै रेफ्रीविरुद्ध अपशब्द प्रयोग गरेको थियो । तर आफ्नो खेलाडीलाई खेलमा फर्कन मनोबल भने बढाइरहयो । प्रशिक्षक बालगोपाल महर्जनले उक्त खेलपछि भनेका थिए, ‘रेफ्रीको निर्णयलाई लिएर हामी खुसी थिएनौं । हामीले केहि आवेगमा आएर आक्रोश व्यक्त गरेपनि खेलाडीलाई भित्र सम्झाइरह्यौं । त्यसैले पनि होला खेलाडीले नियमित मिहनेत गरेर खेलमा फर्काए,’ महर्जनले भनेका थिए ।

विराटनगरले खेलको सुरुवातदेखि नै बेन्चबाट रेफ्रीविरुद्ध निरन्तर बोल्नु, खेलकै क्रममा खेलाडीलाई मैदानबाट फर्काउनु र अपशब्द बोल्नु सबै बन्द रंगशालामा भयो । तर प्रत्यक्ष प्रसारण भएको उक्त खेल यसै सकिनेछैन । सुपर लिगको आगमनले नेपाली फुटबलमा केहि सुधारको अपेक्षा गरीएको थियो । खेल स्तरमा केहि सुधार भएपनि पछिल्ला केहि घटनाले फेरी त्यसमा प्रश्न खडा गरेको छ ।

स्तरीय विदेशी खेलाडी ल्याएको विराटनगरले स्तरीय प्रशिक्षक पनि ल्याएको भान भएको थियो । भारतमा यसअघि पनि दुई क्लबमा व्यवस्थापनसँग खटपट परेपछि क्लब छाडेका यानले नेपालमा पनि आफ्नो ‘छवी’ सुधार्न सकेनन् ।

एक सातामा उनको यो प्रस्तुतिले खेलाडी प्राविधिक रुपमा कस्तो होलान् थाहा भएन, तर अनुशासनमा भने निकै असर पर्ने देखिन्छ । बेन्चमा रहेका युवा गोलरक्षक सूर्य अधिकारी खेलको सुरुवातदेखि नै आक्रोशमा आउनुले उनले भविष्यमा के सिक्छन् त्यो टोलीले राम्रोसँग बुझेको होला । प्राविधिक रुपमा ३ सातामा यानले के परिवर्तन ल्याए त्यो टोलीले समिक्षा गर्ला, तर अनुशासनमा उनीबाट अपेक्षित परिवर्तन भने यो थिएन ।

विराटनगरले खेल सकिएको झन्डै ४ घण्टापछि खेलाडीको बचाउ गर्दै मैदान छाड्ने निर्णय क्लब व्यवस्थापनको रहेको जनाएको छ । क्लबले आम फुटबल समर्थकमाझ माफी माग्दै क्लबको खेलको मर्ममा प्रहार गर्ने कुनै नियत नरहेको प्रष्ट पारेको छ । रेफ्रीको निर्णयमा पटक पटक आलोचना हुँदापनि क्लबले भिडियोसहित ध्यानाकर्षण लेख्दा आयोजकले सुने नसुनेझैँ गरेको समेत उल्लेख गरेको छ ।