उत्सव शाक्य, काठमाडौं

नेपाली फुटबलमा पछिल्लो समय उदीयमान खेलाडीका रुपमा आयुष घलानको चर्चा चुलिएको छ । छोटो समयमा नै राष्ट्रिय टोलीमा आफ्नो स्थान स्थापित गर्न सफल १८ वर्षीय आयुष भर्खरै कुवेतमा सम्पन्न एसियन कप छनोटको तेस्रो चरणमा गरेको प्रदर्शनका कारण अहिले निकै चर्चामा छन् ।

हेटौंडा फुर्के चौरका स्थायीबासी आयुषको जन्म काठमाडौंमा भयो र उनी राजधानीमा नै हुर्के बढे । फुटबलमा निकै रुचि भएका उनलाई नयाँबजारस्थित समाज कल्याण खेलकुद केन्द्रमा प्रशिक्षण गर्ने अवसर मिल्यो । प्रतिभाशाली खेलाडीलाई सानो उमेरदेखि नै निशुल्क प्रशिक्षण दिँदै आएको समाज कल्याणमा होमिनु उनको फुटबल करिअरको लागि सुखद सावित भयो ।

सन् २०१५ मा प्रशिक्षक यम गुरुङको नेतृत्वमा फुटबल फेस्टिभलमा सहभागी हुन नेपाल यू – १२ टोली दक्षिण कोरियामा जाने कार्यक्रम थियो । राष्ट्रिय स्तरमा भएको वृहत छनोटपछि घलान पनि टोलीमा समेटिए । औपचारिक प्रतियोगिता नभएपनि पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय यात्रामा नै आयुषले अब्बल खेल प्रस्तुत गरे ।

कलिलो उमेरमा नै उत्कृष्ट बल नियन्त्रण र फुटबल सेन्स भएका उनलाई व्यावसायिक फुटबल करियर सुरुवात गर्ने अवसर पनि समाज कल्याण खेलकुद केन्द्रले नै जुरायो । सन् २०१८ मा काठमाडौं जिल्ला लिग र त्यस लगत्तै २०१८/१९ सिजनको सहिद स्मारक सी डिभिजन लिग खेल्दै उनले अधिकारिक लिगमा आफूलाई भित्र्याए ।

समाज कल्याण बढुवा हुन नसकेपछि अर्को सिजन उनले बी डिभिजन क्लब खुमलटारसँग सम्झौता गरे । खुमलटार ए डिभिजनमा चढ्न नसकेपनि प्रशिक्षक राजेश शाही भने उनको खेलबाट निकै प्रभावित भए । त्यसो त प्रशिक्षक शाहीले अघिल्लो वर्ष जिल्ला लिगकै दौरान आयुषलाई देखेका थिए । उक्त प्रतियोगितामा शाहीको टोलीविरुद्ध घलानले शानदार गोल गरेका थिए ।

‘आयुषले हाम्रो टोलीविरुद्ध खेल्दा उनको खेलबाट म निकै आकर्षित भएँ । सो लिगमा हाम्रो भेटपछि मेरो निमन्त्रणामा उ सामाखुसीस्थित मेरो फुटसलमा पनि आउन थाल्यो । त्यसबेला उनको खेल देखेर प्रतिभा अझै निखार्न सक्छु भन्ने मलाई महसुस भयो र उसलाई मैले बी डिभिजन लिगका लागि खुमलटारमा आबद्ध हुन प्रस्ताव गरें,’ शाहीले आयुषसँगको पहिलो भेट र खुमलटारमा आबद्ध गर्दाको क्षण सम्झे ।

आयुषकै प्रभावले खुमलटार बी डिभिजनमा दोस्रो हुन सफल भएको प्रशिक्षक शाहीको अनुभव छ । ‘मैले आयुषबाट जे खोजेको र चाहेको थिएँ, उसले मैदानमा ठीक त्यही दियो । लिगमा उसले ठ्याकै कति गोल गर्यो त सम्झन सकिन तर ७ वटा एसिस्ट थियो । उनलाई नै पेनाल्टी क्षेत्रभित्र फाउल गर्दा टोलीले ५ पेनाल्टी पनि पाउन सफल भएको थियो । आक्रमणमा उनको प्रभावशाली प्रदर्शनले नै हामी लिगमा दोस्रो हुन सफल भएका थियौं भन्नेमा कुनै दुइमत छैन,’ बी डिभिजन लिग स्मरण गर्दै शाहीले भने ।

विंगमा खेल्न मन पराउने उनको फुटवर्क निकै राम्रो छ । विपक्षी डिफेन्सलाई उनको सामना गर्न निकै गाह्रो पर्दछ । शारीरिक रुपमा झट्ट हेर्दा कमजोर बनोट देखिने भएपनि उनको फुर्तिलो र निडर स्वभावले खेललाई पनि निकै सहयोग पुगेको छ ।

आयुषले व्यावसायिक करिअरमा एकपछि अर्को फड्को मार्दा शाहीको ठूलो भूमिका छ । बी डिभिजन लिग लगत्तै नेपाल सुपर लिगमा आयुषले अर्को फड्को मारे । ए डिभिजन र राष्ट्रिय टोलीका खेलाडी नै छनोटमा नपरेको अवस्थामा आयुषले ट्यालेन्ट हन्टमार्फत शाही सहायक प्रशिक्षक रहेको पोखरा थन्डर्समा अवसर पाए ।

प्रतियोगिता सुरु हुने मुखैमा मुख्य प्रशिक्षक नविन न्यौपानेमा कोभिड -१९ को संक्रमण देखिएपछि शाहीले नै कार्यवाहक प्रशिक्षकको जिम्मेवारी निर्वाह गरे । शाहीले आयुषलाई एनएसएलको पहिलो खेलमा सुरुवाती ११ मै मौका दिए, तर सोचेजस्तो प्रदर्शन हुन सकेन ।

‘एनएसएलको पहिलो खेलमा हामीले सुरुवाती ११ मा नै मौका दियौं । शीर्ष श्रेणीको फुटबलमा पहिलो पटक भएर होला हामीले सोचे अनुरूप प्रदर्शन भएन । अरु खेलमा हामीले दोस्रो हाफमा मैदान उतार्यौं र योजना अनुसार प्रभाव पनि देखियो,’ शाहीले भने ।

एनएसएलमा कम समय खेलेपनि आयुषको प्रदर्शन र प्रतिभाबाट राष्ट्रिय टोलीका प्रशिक्षक अब्दुल्लाह अल्मुताइरीले राष्ट्रिय टोलीको प्रशिक्षणमा समावेश गरे । त्यसयता उनले डेब्यु गर्दै टोलीमा नियमित स्थान बनाए । सिनियर खेलाडी अनुपस्थित भएपछि त पछिल्लो प्रतियोगितामा उनले सुरुवाती रोजाइमा नै खेले ।

आयुषको सफलतामा शाही निकै हर्षित छन् । ‘आयुषको मिहिनेतकै कारण यो यात्रा सम्भव भएको हो । व्यावसायिक फड्कोमा साथ दिएको खेलाडी राष्ट्रिय खेलाडी हुँदा र यसमा मेरो नाम जोडिंदा असाध्यै खुसी लाग्छ । प्रशिक्षकको रूपमा चिनिन पाउँदा मेरो लागि र मैले रोजेको पेशा प्रति गर्वको कुरा हो । आगामी दिनमा अझै राम्रो गर्दै जानेमा आशावादी छु,’ शाहीले भने ।

आयुषले सन् २०२१ जुनमा फिफा विश्वकप छनोट अन्तर्गत अष्ट्रेलियाविरुद्ध खेल्दै राष्ट्रिय टोलीबाट डेब्यु गरे । उनले त्यसपछि माल्दिभ्समा सम्पन्न साफ च्याम्पियनसिपमा श्रीलंकाविरुद्धको पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय गोल गरे । आयुष पहिलो गोल गर्दाको क्षण अझै सम्झन्छन् ।

‘युवा भएपनि टोलीमा सबैले एकदम विश्वास गर्नुभएको थियो । उहाँहरूको विश्वास मलाई तोड्नु थिएन । मैले टोलीको लागि गोल गर्नुपर्छ भन्ने भावनाका साथ मैदान प्रवेश गरेको थिएँ र गोल गर्न सफल पनि भएँ । गोल गरेपश्चात् प्रशिक्षक, व्यवस्थापक र सम्पूर्ण टोलीको विश्वास तोडिएन भन्ने कुराले निकै खुसी लाग्यो । देशको निम्ति पहिलो गोल गर्दा गौरव महसुस पनि भयो,’ उनले भने ।

आयुषको अबको योजना भने विदेशी लिग खेल्ने रहेको छ । ‘अझै धेरै मेहेनत गर्दै जानेछु । देशको लागि धेरै योगदान दिन बाँकी छ । आफ्नो खेलमा अझ सुधार गर्दै विदेशी लिग खेल्न जान मन छ । त्यसका लागि शत प्रतिशत मेहेनत गर्नेछु । समग्रमा भन्नुपर्दा विदेश बाट सिकेका कुरा यहाँ उपयोग गरेर देशको झन्डा अझै उचाइमा फरफराउने इच्छा छ,’ उनले थपे ।

आयुषले पछिल्लो सिजन थ्री स्टार क्लबबाट खेलेका थिए । मोटो रकममा अनुबन्धित उनले सोचे अनुरुप प्रदर्शन गर्न भने सकेनन् । लिग अवधिभर एक गोल मात्र गरेका उनले चोटका कारण पनि संघर्ष गर्नुपर्यो । लिगको पहिलो अनुभव सुखद नरहेपनि उनलाई आफ्नो कमजोरी सुधार्ने ठाउँ थाहा छ । आउने दिनमा आफ्नो प्रदर्शन सुधार्दै आफ्नो क्लबबाट थप सफलता हासिल गर्ने आयुषको लक्ष्य छ ।