काठमाडौं (हाम्रो खेलकुद) – आइसिसी वुमन्स टि२० विश्वकप एसिया क्षेत्र छनोटको पहिलो खेलमै नेपाल हङकङसँग ६ विकेटले पराजित भएको छ । योसँगै शीर्ष स्थानमा रहेर ग्लोबल छनोटमा पुग्ने लक्ष्य राखेको नेपाललाई ठूलो झट्का लागेको छ ।

६ टोलीबीचको यस प्रतियोगितामा नेपाललाई शीर्ष स्थानमा रहँदै २०२२ को ग्लोबल छनोटमा पुग्न बाँकी चारै खेलमा जित निकालेर मात्र पुग्दैन । हङकङले बाँकी चार मध्य खेलमा हारेको हुनुपर्छ । अथवा अन्य नतिजा पनि नेपाल अनुकुल आएमा मात्र सहज हुनेछ । त्यसअघि आइसिसी एकेडेमी ग्राउन्ड नम्बर टु मा टस हारेर ब्याटिङ थालेको नेपालले निर्धारित २० ओभरमा ३ विकेट गुमाउँदै १ सय ४ रन बनाएको थियो । नेपालका लागि सीता रानामगर ५८ बलमा ४ चौकासहित सर्वाधिक ४० रनमा अविजित रहेकी थिइन् । ईन्दु बर्मा ३६ बलमा ३ चौका सहित ३१ रनमा रन बनाए । कमजोर हङकङविरुद्ध विशाल योगफलको अपेक्षा गरेपनि विपरित प्रदर्शन गरे ।

जितको लागि १ सय ५ रनको विजयी लक्ष्य पछ्याएको हङकङले १८ ओभरमा ४ विकेट गुमाउँदै पूरा गर्यो । हङकङको जितमा ओपनर मारिको हिलले ४२ बलमा ४ चौका सहित ४४ रनको अविजित उत्कृष्ट विजयी इनिङ खेलिन् । प्रमुख तथा सर्वाधिक बलियो टोली नेपाललाई हराएसँगै हङकङको ग्लोबल सम्भावना बलियो बनेको छ । कमजोर टोलीसँगको अप्रत्याशित हारले नेपाललाई थप दबाब थपेको छ । नेपालले कमजोर मानिएको हङकङसँग हार्नुमा सबैभन्दा बढी दोष खेलाडीको प्रदर्शननै हो । तर खेलाडीलाई मात्र दोष दिन मिल्दैन । समग्रमा नेपालले हङकङसँग हार्नुका प्रमुख ५ कारण यस प्रकार छन् ।

५.कमजोर ब्याटिङ

नेपालको हारको कारण कमजोर ब्याटिङ हो । यसमा कुनै शंका छैन । नेपालले २० ओभरमा १ सय ४ रन मात्र बनायो । १ सय २० बल खेलेको नेपालले बल अनुसार पनि रन जोड्न सकेन । २७ रन अतिरिक्त पाएको थियो । विश्व क्रिकेटमा धेरै परिवर्तन आई सकेको छ । तर नेपाल पुरानै शैलीको क्रिकेट खेल्यो । अव १ सय रन बनाएर जित निकाल्न कठिन पर्छ । अर्कोतर्फ हङकङलाई ग्लोबलमा पुग्न नेपाल प्रमुख तगारो थियो । तर नेपालले सामान्य योगफल बनायो । प्रमुख ओपनर काजल श्रेष्ठको बाबजुद कवित कुँवरलाई ओपनिङ गराएको थियो । टिम व्यवस्थापन, कप्तान र प्रशिक्षकको कमजोरी देखिन्छ । हङकङलाई कमजोर सम्झिनु नेपाललाई भारी पर्यो ।

४.बलिङ नचल्नु

सधैं ब्याटिङ उत्कृष्ट हुन्छ भन्ने हुँदैन । त्यो अवस्थामा बलरमा निर्भर रहनुपर्छ । तर नेपालका बलरको आजको खेलमा प्रदर्शन अपेक्षा अनुसार हुन सकेन । नेपालले १ सय ४ रन बनाएपछि खेलमा निरन्तर विकेट लिन सक्नुपर्ने हुन्थ्यो । अथवा सुरुवातमा नेपालले विकेटका साथ दबाबमा राख्न सक्थ्यो । सीता र कविता कुँवरले समान ४ ओभरमा १८–१८ रन खर्चेर १–१ विकेट लिए ।

सबनम राईले २ ओभरमा १४ रन खर्चेर १ विकेट लिइन् । करुणा भण्डारीले २ ओभरमा १७ रन खर्चिन् । हङकङले सुरुवाती १० ओभरमा २ विकेट गुमाउदै ५४ रन बनाएको थियो । स्कोर बोर्डमा सामान्य लक्ष्य हुँदा कुनै दबाब थिएनन् । नेपाली बलरले सुरुवाती समय विकेट लिन सकेको भए दबाबमा थप विकेट आउथ्यो । लो स्कोरमा विकेट विना जित असम्भव मानिन्छ । नेपालको हारमा बलरहरुले विकेट लिन नसक्नु पनि एक कारण हो । बलरले विकेट लिन सकेको भए सामान्य योगफलमै पनि जित निकाल्न सक्थ्यो ।

३. कमजोर टोलीसँग तयारी

कमजोरी पत्ता र समस्याको लागि आफू भन्दा बलियो टोलीसँग खेल्नुपर्छ । हारमा कमजोरी देखिदैनन् र देखिए पनि खासै ख्याल् गरिदैन । नेपालले तयारीको रुपमा कमजोर कतारसँग तीन महिला टि२० आई सिरिज खेलेको थियो । कमजोर कतारमाथि सहज जित निकालेको नेपाल निकै उत्साहित थियो । तर कतारसँगको उत्साह र खुसी धेरै समय टिक्न सकेन ।

कमजोर ओपनिङ, ब्याटिङ, डट बलको समस्या कतार र बंगलादेश भ्रमणमा नदेखिएका होईनन् । तर जितसँगै ती समस्यामा टोलीले ध्यान दिएन । जसको कारण प्रमुख खेलमा हार्न पुग्यो । अभ्यासमा ठूला टोलीसँगको हारले फरक पर्दैन । त्यसले कमजोरी देखाउँछ र सुधार गर्दै राम्रो प्रदर्शन हुन्छ । कमजोर टोलीसँगको तयारीले नतिजा पनि त्यसै अनुसार आयो ।

२. बाउन्ड्री प्रहार गर्न नसक्नु

नेपालको सुरुवात निकै सुस्त थियो । सुरुवाती ७ ओभरमा नेपालले १ विकेट गुमाउँदै १६ रन बनाएको थियो । नेपालले सुरुवाती ७ ओभरमा कुनैपनि बाउन्ड्री प्रहार गरेको थिएन । नेपालले पहिलो बाउन्ड्री ४३ बलमा प्रहार गरेको थियो । सीताले आठौं ओभरको पहिलो बलमा नेपालको लागि पहिलो चौका प्रहार गरेकी थिइन् । नवौं ओभरमा सीताले दोस्रो, तेस्रो र चौथो बलमा लगातार तीन चौका प्रहार गरेकी थिइन् ।

तर नेपालले पाँचौ चौका १७ औं ओभरको अन्तिम बलमा प्रहार गरेको थियो । नेपालले ५० बलपछि बल्ल चौका प्रहार गरेको थियो । नेपालसँग हातमा विकेट हुँदा हुँदै पनि आक्रामक सटको जोखिम लिन सकेन । आठौं ओभरको पाँचौं बलमा काजल श्रेष्ठ दोस्रो विकेटको रुपमा भएकी थिइन् । तेस्रो विकेट नेपालले अन्तिम ओभरको पाँचौं बलमा इन्दुलाई गुमाएको थियो ।

हातमा ८ विकेट रहेपनि बाउन्ड्रीको जोखिम लिनुपर्ने थियो । ६, ७ विकेट गुमाएको अवस्थामा भए त्ये भिन्दै कुरा थियो । तर हातमा प्रमुख ब्याटर हुँदा पनि जोखिम लिन सकेन । टि२० क्रिकेटनै आक्रामक खेल हो । आक्रामक सटको जोखिम लिनुपर्छ । बाउन्ड्री विना टि२० मा जित कठिन पर्छ । कुल १ सय २० बल मध्य नेपालले खेलमा ७ मात्र चौका प्रहार गरेको छ । छक्का नेपालको लागि शून्य रह्यो । हातमा विकेट भएपनि बाउन्ड्री प्रहार गर्न नसक्दा नेपालले सामान्य योगफलमा समेटिएको थियो । जुन जितको लागि पर्याप्त थिएन । नेपालले बनाएको १ सय ४ मध्य २७ रन अतिरिक्त थियो । बाउन्ड्रीको जोखिम लिन नसक्नु हारको मुख्य कारण हो ।

१. डट बल

नेपालको हारको प्रमुख कारण डट बल हो । नेपालले १ सय २० बल मध्य ६८ बलमा कुनै रन जोड्न सकेको थिएन । जुन हारको प्रमुख कारण थियो । ६८ बल मध्य नेपालले ३० रन मात्रै बनाउन सकेको भए सहजै खेल जित्न सक्थ्यो । सुरुवाती ६० बल मध्य नेपालले ४२ बल डट खेलेको थियो । पावर प्लेमा खेलाडीले आक्रामक रुपमा रन बनाउनु पर्ने हुन्छ ।

तर नेपालले पावर प्लेको ३६ बल अर्थात ६ ओभरमा ३० बल डट खेलेपछि १४–१ को अवस्थामा थियो । नेपालले अन्तिम १० ओभरमा २५ बल डट खेलेको थियो । कविता कुँवर २ बलमा शून्य, काजल श्रेष्ठ २३ बलमा ४, सीता ५८ बलमा ४० र इन्दु ३७ बलमा ३१ रन बनाएका थिए । डट बलमा कमी गर्दै सिंगल रन मात्र जोड्न सकेको भए पनि नेपालले सहजै जित्न सक्थ्यो । टि२० मा दुई डट बलले पनि धेरै फरक पार्छ । तर नेपालले २० ओभर मध्य ११.२ बलमा कुनैपनि रन बनाउन सक्यो । जुन हारको कारण हो । आगमी खेलमा नेपालले डट बलमा कमी गर्दै सिंगल रन जोड्न विशेष ध्यान दिन आवश्यक देखिन्छ ।