सुबास हुमागाईं, काठमाडौं

एसियाली राष्ट्र कतारले सन् २०२२ मा फिफा विश्वकप आयोजना गर्दैछ । नेपाल इतिहासमा पहिलो पटक विश्वकप छनोटको दोस्रो चरणमा प्रतिस्पर्धा गर्दैछ । एसियाका ४० टोलीले ८ समूहमा रहेर विश्वकप छनोटको तेस्रो चरणमा स्थान बनाउन प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् । नेपालले अर्को चरणमा प्रवेश गर्न अष्ट्रेलिया, जोर्डन, चाइनिज ताइपेइ र कुवेतसँग भिड्नेछ ।

नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टोलीले यसै वर्ष नयाँ प्रशिक्षकका रुपमा स्विडिस प्रशिक्षक योहान कालिन पायो । कालिनको आगमनसँगै टोलीले पछिल्लो केहि महिना मैत्रीपूर्ण खेल पनि खेल्यो । त्यसमध्ये कुवेतसँग २ र चाइनिज ताइपेइविरुद्ध १ खेल खेलेको थियो । विश्वकप छनोटमा पनि तिनै प्रतिद्वन्द्वीसँग खेल्न पाउनु जति नेपालको लागि फाइदाजनक छ, उत्तिकै बेफाइदा पनि । फाइदा यस हिसाबमा की नेपालले ती टोलीको खेल्ने शैली र बलियो तथा कमजोर पक्ष थाहा पाएको छ । बेफाइदा यस पक्षमा की ती टोलीले पनि नेपालबारे पर्याप्त जानकारी लिएका छन् ।

नेपाली टोलीमा अहिले रहेका लगभग सबै खेलाडी लामो समयदेखि राष्ट्रिय टोलीकै प्रशिक्षणमा व्यस्त छन् । नेपालमा क्लब फुटबलको गतिविधि नहुँदा विदेशमा खेल्ने तीन खेलाडीबाहेक अन्य खेलाडीले प्रतिस्पर्धात्मक खेल खेल्न पाएका छैनन् । गत साता मलेसियाको जोहोर दारुलविरुद्ध प्रशिक्षक कालिनले केहि प्रयोग गरेका छन् । उक्त खेलबाट अब मुख्य दुई खेलाडी विश्वकप छनोटको पहिलो खेलमा थपिनेछन् ।

रोहित चन्द, विमल घर्तीमगर र किरण चेम्जोङ हाल विदेशी क्लबमा अनुबन्धित छन् । किरणले भारतीय क्लब मिनेर्भा पन्जाबसँग सम्झौता गरेर केहि सातामा त्यसतर्फ प्रस्थान गर्नेछन् । उनी यसै महिना जापानको तेस्री डिभिजन क्लब फुजीएदा एफसीमा प्रशिक्षण गरेर फर्केका हुन् । उनले नै टोलीको कप्तानी सम्हाल्ने सम्भावना प्रबल छ । पछिल्लो समय लगातार उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्दै आएका किरणको भूमिका विश्वकप छनोटमा नेपालका लागि निर्णायक हुन सक्छ । कुवेतविरुद्ध दुवै मैत्रीपूर्ण खेलमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेका कारण नै नेपालले २ खेलमा जम्मा १ गोल खाएको थियो ।

इन्डोनेसियामा व्यावसायिक फुटबल खेलिरहेका रोहितका लागि नतिजाको हिसाबले लिगमा सुरुवात राम्रो रहन सकेको छैन । व्यक्तिगत प्रदर्शनको हिसाबले भने रोहित उच्च लयमा छन् । प्रशिक्षकले पनि उनलाई आफ्नो पहिलो रोजाइमा राखेका छन् । केहि साताअघि मात्र लिग खेलमा उनी म्यान अफ द म्याच समेत घोषित भएका थिए । रोहितले नेपालको आक्रमणमा प्रभाव त पार्छन् नै डिफेन्समा पनि उनको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहेको छ । युवा डिफेन्डर अनन्त तामाङ र देवेन्द्र तामाङको जोडीलाई उनले ठिक अगाडी रहेर नेतृत्व गरिरहेका हुनेछन् । रोहितका रुपमा नेपालले बक्स टु बक्स मिडफिल्डरको भूमिकामा उच्च स्तरका खेलाडी पाएको छ ।

माल्दिभ्सको टिसी स्पोर्ट्समा लगातार खेलिरहेका विमल अहिले फिटनेसको पक्षमा उच्च स्तरमा छन् । पछिल्लो पटक राष्ट्रिय टोलीमा उनी चोटले ग्रस्त भएका कारण विश्राममा थिए । मलेसियाली क्लबविरुद्ध नेपालले गोल गर्न नसकेपनि विमलले केहि राम्रो मुभ बनाएका थिए । लगातर राम्रो लिगमा खेलेर पनि उनी ‘टच’ मा छन् । प्रशिक्षक कालिनले पनि विमल नै कुवेतविरुद्ध पहिलो खेलमा सुरुवाती ११ मा रहने संकेत दिएका छन् । त्यसो त अर्का फरवार्ड नवयुग श्रेष्ठ ज्वरोका शत प्रतिशत फिट नहुनुले विमलले नै आक्रमण सम्हाल्ने लगभग निश्चित छ ।

रवी पासवान र अभिषेक रिजालले पछिल्लो एक वर्षमा आफ्नो खेलस्तर उकासेका छन् । तीव्र गतिमा आक्रमण अगाडी बढाउने मात्र होइन, ‘फाइनल थर्ड’ मा विपक्षी डिफेन्सलाई समस्या दिने क्षमता पनि यी खेलाडीमा छ । अर्का अनुभवी विंगर सुजल श्रेष्ठको मिहिनेती खेलशैलीले आक्रमणमा सन्तुलन ल्याएको छ । चोटका कारण केहि विश्राममा रहेका अर्का विंगर अन्जन विष्ट पनि फिट भएका छन् । कालिनसँग आक्रमणमा खेलाडी छनोटका लागि प्रशस्त विकल्प छन् । सुनील बल पनि अन्तिम मिनेटमा आक्रामक विकल्पका रुपमा प्रयोगमा आउन सक्छन् ।

मिडफिल्डको मध्यभागमा रोहित चन्द रहने निश्चित छ । उनीसँग अन्य दुई खेलाडीले नेपालको मध्यक्रम सम्हाल्नेछन् । रक्षात्मक रुपमा उत्रने रणनीति हुँदा अनुभवी विक्रम लामा र तेज तामाङ कालिनका लागि उचित विकल्प छन् । शारीरिक रुपमा निपुण यी खेलाडी आक्रमणमा भने त्यति प्रभावकारी छैनन् । सन्तोष तामाङ र हेमन गुरुङ कालिनका लागि क्रिएटिभ मिडफिल्डरको भूमिका निर्वाह गर्न सक्छन् । सन्तोषको सेट पिस कालिनको छनोटमा निर्णय लिन प्रभावशाली पक्ष बन्न सक्छ । यसबाहेक विशाल राइको निरन्तर डटने शैली पनि शारीरिक रुपमा निपुण टोलीविरुद्ध ‘अवे’ खेलका लागि महत्त्वपूर्ण पाटो बन्न सक्छ ।

डिफेन्समा पनि कालिनसामु केहि चुनौती छन् । उनले अनन्त र देवेन्द्रको मध्य डिफेन्ससँगै साइड डिफेन्समा कसलाई खेलाउने निर्णय लिन निकै समय लगाउनेछन् । रजिन धिमाल र सुमन अर्याल लेफ्ट व्यक भूमिकाका लागि प्रतिसपर्धामा छन् । दुई खेलाडीबीचको भिन्नता पहिचान गर्ने एकमात्र पक्ष रजिनको आक्रमणमा हुँदा उत्कृष्ट क्रस हो । कप्तान बिराजले सम्हाल्दै आएको राइट ब्याक पोजिसनमा भने अजित भण्डारी र दिनेश राजवंशीको सम्भावना छ । सरोज दाहाल पनि पछिल्लो समय राइट ब्याक भूमिकामा छन् । उनी र अजित दुवै मध्य भागमा पनि खेल्न सक्छन् । कालिनको रोजाईमा भने अजितले नै नियमित खेल्दै आएका छन् ।

नेपालले पछिल्लो एक दशकमा ४-४-२ को परम्परागत पद्दति छाडेर ४-३-३ को विभिन्न प्रयोगात्मक फर्मेसन प्रयोग गर्दै आएको छ । कुनै समय ३ डिफेन्डर सहित २ विंगब्याक समेत खेलाएको नेपाल अब अहिले ४ डिफेन्डर नै राखेर मैदानमा उत्रनेछ । रोहित चन्दको मिडफिल्डमा उपस्थितिले टोलीलाई रक्षात्मक रुपमा पनि मजबुत बनाएको छ ।

कालिनले आफ्नो योजना अनुसार नियमित रुपमा खेलाडीलाई प्रशिक्षण दिएका छन् । आन्तरिक रुपमा २३ सदस्यीय टोलीमा पर्न निकै कडा प्रतिस्पर्धा छ । पहिलो रोजाईमा हरेक पोजिसनमा एक से एक विकल्प अगाडि आएका छन् । यसले खेलाडीबाट उच्च स्तरको प्रदर्शन अपेक्षा गर्न सकिन्छ । टोलीका कप्तान विराज महर्जन नै टोलीमा नपर्नुले प्रतिस्पर्धाको स्तर आँकलन गर्न सकिन्छ ।

न्तरिक रुपमा २३ सदस्यीय टोलीमा पर्न निकै कडा प्रतिस्पर्धा छ । पहिलो रोजाईमा हरेक पोजिसनमा एक से एक विकल्प अगाडि आएका छन् । यसले खेलाडीबाट उच्च स्तरको प्रदर्शन अपेक्षा गर्न सकिन्छ । टोलीका कप्तान विराज महर्जन नै टोलीमा नपर्नुले प्रतिस्पर्धाको स्तर आँकलन गर्न सकिन्छ ।

हाल मिडफिल्डमा रोहित चन्द र गोलरक्षकमा किरण चेम्जोङ बाहेक अन्य खेलाडीको स्थान पक्का छैन । डिफेन्समा अनन्त र देवेन्द्रको जोडीले आफूलाई प्रमाणित गर्ने अवसर आएको छ । विमलसामु उनीप्रति गुमेको विश्वास फर्काउने राम्रो अवसर छ । अभिषेक, रवी, अजित लगायत खेलाडीले राष्ट्रिय टोलीमा आफ्नो भविष्य रहेको प्रष्ट पार्न अपेक्षाअनुसार प्रदर्शन गर्नुपर्ने हुन्छ ।

नेपालले कुवेतविरुद्ध खेलेको केहि दिनपछि नै चाइनिज ताइपेइको सामना गर्नेछ । दुवै खेल घरेलु मैदानबाहिर खेल्ने भएकाले आक्रामक रणनीतिमा उत्रने सम्भावना निकै कम छ । दुवै टोली स्तरको हिसाबले नेपालभन्दा माथि छन् । तर विश्वकप छनोटको नतिजाले एसिया कपको छनोटमा समेत असर पार्ने हुनाले नेपाललाई हरेक अंकको महत्त्व हुनेछ ।