एजेन्सी – इंग्ल्यान्डले आइसिसी टि२० विश्वकप २०२२ को फाइनलमा पाकिस्तानलाई पाँच विकेटले हराउँदै उपाधि जित्न सफल भयो । आफ्ना प्रमुख खेलाडी जोफ्रा आर्चार, रिस टोप्ली, जोनी बेयरस्टो चोटका टोलीमै थिएनन् । मार्कवुड र डेविड मलानले सेमिफाइनल र फाइनल गुमाए । तर पनि इंग्ल्यान्डले भारत, पाकिस्तान, न्युजिल्यान्ड जस्ता देशलाई हराउँदै उपाधि जित्यो ।

इंग्ल्यान्डले सन् २०१० पछि पहिलो पटक टि२० विश्वकप उपाधि जितेको हो । २०१९ को एकदिवसीय विश्वकप च्याम्पियन इंग्ल्यान्ड यस विश्वकपको सुरुवातमै आयरल्यान्डसँग वर्षाको कारण पाँच रनले स्तब्ध हुन पुग्यो ।

आयरल्यान्डसँग पराजित भएपछि धेरैले इंग्ल्यान्ड सेमिफाइनलमा पुग्नेमै शंका गरेका थिए । अष्ट्रेलियासँगको निर्णायक खेल वर्षाको कारण हुन नसकेपछि एक एक अंक बाँडेको थियो ।

पछिल्लो समय त्यसैको कारण विश्व क्रिकेटमा सिमित ओभरको क्रिकेटमा आफ्नो प्रभाव बढाउँदै गएको छ । इंग्ल्यान्डले केहि प्रमुख खेलाडी विना नै विश्वकप जित्यो । विश्व क्रिकेटको पावर हाउस भारतलाई इंग्ल्यान्डले सेमिफाइनलमा १० विकेटले हराउँदै फाइनलमा स्थान बनाएको थियो । इंग्ल्यान्डले टि२० विश्वकप जित्नुका १० कारण यस प्रकार छन् ।

१०. ठूला टोलीसँगको तयारी

विश्वकप अघि इंग्ल्यान्डले ठूला टोलीसँग राम्रो तयारीको अवसर पायो । इंग्ल्यान्डले गत जुलाई यता भारत, दक्षिण अफ्रिका, पाकिस्तान र अष्ट्रेलियासबैसँग सिरिज खेलेको थियो । विश्वकपमा यी नै प्रमुख उपाधि दाबेदार थिए । घरेलु मैदानमा भारत र दक्षिण अफ्रिकासँग सिरिज समान २–१ ले नै गुमायो ।

त्यसपछि इंग्ल्यान्ड ७ टि२० आई खेलको सिरिज खेल्न पाकिस्तान गयो । जहाँ सिरिज ४-३ तीनले जित्न सफल भयो । विश्वकप खेल्नु अघि घरेलु टोली अष्ट्रेलियामाथि तीन सिरिजको सिरिज क्लिनस्विप गर्यो । इंग्ल्यान्डले विश्वकपका प्रमुख दाबेदारसँग सिरिज खेल्यो ।

हारबाट आफ्नो कमजोरी थप सुधार गर्यो । सबै खेलाडीले लगातारसँगै क्रिकेट खेल्न पाए । भारत, पाकिस्तान, अष्ट्रेलिया र दक्षिण उत्कृष्ट तीव्र गतिको बलिङ आक्रामणबाट इंग्ल्यान्डका ब्याटरले आफ्नो गल्ती सुधार गर्ने अवसर पाए । बलरले विश्वस्तरिय ब्याटरविरुद्ध बलिङ गर्दै कमजोरी थप सुधार गरे । सानो टोलीसँग जित्नु भन्दा ठूलो टोलीसँग हार्नु टिम विकाशमा धेरै प्रभावकारी हुन्छ ।

९.टि२० खेलाडीमा ध्यान बढी जोड

२०१५ को एकदिवसीय विश्वकपमा पहिलो चरणबाटै बाहिरिएपछि इंग्ल्यान्डले सिमित ओभरको क्रिकेटमा आमूल परिवर्तन लियो । अझ भन्नु पर्दा विश्व क्रिकेटमा आफ्नो आक्रामक ब्रान्डको क्रिकेट सुरु गर्यो । टि२०, वान डे र टेस्टमा फरक टोली बनायो ।

त्यसैले २०१६ को फाइनलमा पराजित भयो । २०२१ को सेमिफाइनलमा हार्न पुग्यो । जो रुट इंग्ल्यान्डका प्रमुख ब्याटर हुन् । जसले टेस्ट र ओडिआईमा लगातार सानदार प्रदर्शन गर्दै आएका छन् । तर इंग्ल्यान्डले पछिल्ला दुई विश्वकपमा बाहिर राख्यो । टि२० मा हेर्ने हो भने रुटको प्रदर्शन राम्रो नै छ ।

इंग्ल्यान्डको टोलीमा सबै टि२० विशेष खेलाडी छन् । जस बटलर, एलेक्स हेल्स, फिलिप साल्ट, बेन स्टोक्स, लियाम लिभिङस्टोन, मोईन अली, साम करन, जोनी बेयरस्टो, बेन स्टोक्स, डेविड मलान टि२० विशेष खेलाडी हुन् । जसले एकै ओभरमा खेललाई मोड्न सक्ने खुबी राख्छन् । सबै टि२० खेलाडी हुँदा मनोबलनै उच्च छ ।

त्यो मात्र होईन क्रिस जोर्डन, क्रिस वोक्स, मार्क वुड, डेविड विल्ली यी सबै बलरबाट तल्लोक्रममा रनको आशा गर्न सक्छ । यस टोलीमा हेर्ने हो भने बेन स्टोक्स र साम करन बाहेक अन्य कुनैपनि टेस्ट खेल्ने खेलाडी छैनन् । टि२० खेलाडीमा जोड दिएपछि इंग्ल्यान्ड च्याम्पियन बनेको हो ।

८.फरक प्रशिक्षक

इंग्ल्यान्डको विश्व क्रिकेटको एकमात्रै त्यो टिम हो जसले टेस्ट र सिमित ओभरको क्रिकेटमा फरक प्रशिक्षक राखेको छ । टेस्ट क्रिकेटको मुख्य प्रशिक्षकमा ब्रेन्डम म्याकुलम छन् । सिमित ओभरको क्रिकेटमा म्याथ्यु मट् छन् । सिमित ओभरको कप्तान जस बटलर र टेस्टको बेन स्टोक्स छन् ।

टेस्ट र सिमित ओभरको क्रिकेट फरक हो । इंग्ल्यान्डले सिमित ओभरमा फरक प्रशिक्षक राखेको थियो । अष्ट्रेलिया महिला क्रिकेट टोलीलाई एकदिवसीय र टि२० विश्वकप उपाधि जिताई सकेका मट्ले इंग्ल्यान्डको सिनियर टोलीलाई पनि जिताए ।

उनले एकै वर्षमा दुई फरक देशबाट प्रशिक्षकको रुपमा विश्वकप जिते । फरक प्रशिक्षकको रणनीतिले पनि इंग्ल्यान्डलाई सफल बनाएको छ ।

७.मिल्दो कन्डिसन

खेलाडीको प्रदर्शनमा कन्डिसले धेरै फरक पार्छ । दक्षिण एसियाका ठूला टोली इंग्लिस र युरोप कन्डिसनमा गएर उत्कृष्ट खेल्न गाह्रो पर्छ । इंग्लिस तथा युरोप कन्डिसनमा खेलेका खेलाडीलाई दक्षिण एसियामा खेल्न कठिन पर्छ ।

तर अष्ट्रेलिया र इंग्ल्यान्डको कन्डिसन मिल्दो जुल्दो छ । त्यसैले इंग्ल्सि खेलाडीलाई खेल्न कुनै गाह्रो भएन । इंग्ल्यान्डका खेलाडीले कन्डिसनको पनि फाइदा उठाए ।

६. हेल्स र बटलरको लय

यस विश्वकपमा ओपनर एलेक्स हेल्स र कप्तान जस बटलरले सानदार प्रदर्शन गरे । विशेषगरी महत्वपूर्ण खेलमा प्रदर्शन दमदार रह्यो । भारतविरुद्ध १ सय ६९ रनको लक्ष्य इंग्ल्यान्डले सेमिफाइनलमा १६ ओभरमा कुनै विकेट नगुमाई पूरा गर्यो । हेल्सले ८६ र जस बटलरले ८० रन बनाएका थिए । भारतलाई नै १० विकेटले हराएपछि मनोबल उच्च भयो ।

न्युजिल्यान्डविरुद्ध १०.२ ओभरमा ८१ रनको साझेदारी गर्दै उत्कृष्ट सुरुवात दिलाए । बटलरले ७३ र हेल्सले ५२ रन बनाएका थिए । श्रीलंकाविरुद्ध ७.२ ओभरमा ७५ रनको साझेदारी गरेका थिए । बटलरले ६ खेलमा २ सय २५ र २ सय १२ रन बनाए । राम्रो सुरुवात पाउँदा इंग्ल्यान्डलाई जित निकाल्न सहज भयो । टि२० क्रिकेटमा एक खेलाडी चल्दा सहज जित निकाल्न सकिन्छ ।

५.मजबुत ब्याटिङ लाइनअप

इंग्ल्यान्ड त्यस्तो टोली हो जसको ११ नम्बर सम्मका सबै खेलाडी ब्याटिङबाट खेल जिताउन सक्ने क्षमता राख्छन् । अन्य टोली जस्तो ६-७ विकेट गएपछि आशा मार्न इंग्ल्यान्डको टोलीमा सकिँदैन ।

तल्लोक्रमका क्रिस जोर्डन, साम करन, क्रिस वोक्स, आदिल राशिद, मोईन अली यी सबै कलर राम्रो ब्याटिङका लागि चिनिन्छन् । टेलेन्डर राम्रो हुँदा ब्याटिङमा गहिराई र मजबुत छ ।

बेन स्टोक्स, लियाम लिभिङस्टोन, मोईन अली, क्रिस वोक्स र साम करन जस्ता विश्वस्तरिय अलराउन्डर हुँदा ब्याटिङ झनै मजबुत बन्यो । हेल्स, बटलर, मलान, ह्यारी ब्रुक, फिलिप साल्ट जस्ता प्रमुख ब्याटर अलराउन्डरको साथ पाउँदा विना दबाब खुलेर खेल्न पाएका छन् र । त्यसले प्रदर्शन उत्कृष्ट बनेकोछ ।

४.डेथ ओभरमा साम करनको प्रभाव

यसअघि इंग्ल्यान्डको सबैभन्दा ठूलो समस्या डेथ ओभर बलिङ थियो । २०१६ को टि२० विश्वकप फाइनलमा अन्तिम ६ बलमा वेस्टइन्डिजलाई जितको लागि १९ रन चाहिँदा बेन स्टोक्सलाई कार्लोस व्रेथवेटले लगातार चार छक्का हानेका थिए ।

गत वर्ष टि२० विश्वकप सेमिफाइनलमा न्युजिल्यान्डसँग इंग्ल्यान्ड पाँच विकेटले पराजित हुँदै बाहिरियो । उक्त खेलमा इंग्ल्यान्डले अन्तिम तीन ओभरमा ५७ रन खर्चेर बाहिरिएको थियो ।

तर यस विश्वकपमा साम करनले त्यो समस्या समाधान बनेर निस्किए र च्याम्पियन बनाए । यस विश्वकपमा साम करनले ६ खेलमा २२.४ ओभरमा १ सय ४८ रन खर्चेर १३ विकेट लिँदै प्लेयर अफ द टुनामेन्ट चुनिए ।

फाइनलमा करनले ४ ओभरमा १२ रन खर्चेर ३ विकेट लिए । उनले कुनै पनि बाउन्ड्री खाएनन् । बाउन्स, स्वलो बल र योर्करको राम्रो प्रयोग गर्दै डेथ ओभरमा सानदार बलिङ गर्दै च्याम्पियन बनाए ।

३. बटलरको कप्तानी

विकेटकिपर जस बटलरले पहिलो कप्तानी विश्वकपमै टोलीलाई च्याम्पियन बनाए । कुनैपनि टोलीको लागी कप्तानको भूमिका जितको लागि महत्वपूर्ण हुन्छ । टोलीमा स्टार खेलाडी भएर मात्रै च्याम्पियन बन्न सकिँदैन । कठिन समयमा कप्तानले लिने निर्णय सधैं निर्णायक हुन्छ ।

एक सेकेन्डको निर्णयले जित र हार निर्धारण गर्छ । त्यो बलिङ, फिल्डिङ र ब्याटिङ कुनैपनि कुरा परिवर्तन हुनसक्छ । फिल्डिङ सजाबट र बलर प्रयोगमा विकेटकिपरको भूमिका महत्वपूर्ण हुन्छ । विपक्षी ब्याटरको कमजोरी विकेटकिपरले सहजै पत्ता लगाउन सक्छन् ।

यसअघि ओईन मोर्गन इंग्ल्यान्डका सफल कप्तान हुन् । तर मोर्गनको कप्तानी ड्रेसिङ रुमको इशाराबाट बडी चल्ने गर्दथ्यो । त्यो किसिमको कप्तानी कहिले काहिँ धोका दिनसक्छ । गतवर्ष विश्वकप सेमिफाइनलमा इंग्ल्यान्डले ठूलो मूल्य चुकाउनु परेको थियो । मोर्गन ड्रेसिङ रुमको चक्करमा बलर काउन्टमा चुकेका थिए ।

त्यसैको कारण न्युजिल्यान्डले अन्तिम १८ बलमा ५७ रन जोडेको थियो । यस पटक बटलरले त्यो साहरा लिएनन् । डेविड मलानलाई न्युजिल्यान्डविरुद्ध आठौं नम्बरमा ब्याटिङ गराएका थिए । परिस्थीथि अनुसार प्रयोग गरे । विश्वकप जिताउन सानदार कप्तानी र प्रदर्शन गरे ।

२. खेलाडीमा विश्वास

इंग्ल्यान्डले खराब प्रदर्शनमा पनि आफ्ना खेलाडीलाई साथ दियो । टोलीमा धेरै परिवर्तन गरेन । आफ्ना प्रमुख खेलाडीलाई खराब प्रदर्शनमा पनि साथ दियो । क्रिस जोर्डन गतवर्ष डेथ ओभरमा कमजोर प्रदर्शन गरेका थिए । तर उनलाई साथ दियो । त्यसैले उनले सेमिफाइनलमा सानदार प्रदर्शन गरे ।

विश्वकप अघि एलेक्स हेल्सको प्रदर्शनमा प्रश्न उठेको थियो । तर विश्वकपमा हेल्स नै नायक बने । बेन स्टोक्स लामो समयदेखि टि२० खेल खेलेका थिएनन् । तर टोलीले उनलाई साथ दियो । लियाम लिभिङस्टोनले यस विश्वकपमा ब्याटिङमा अपेक्षा अनुसार प्रदर्शन गरेनन् । तर पनि सबै खेलाडीलाई साथ दियो ।

आफ्नो उत्कृष्ट टोली यहिँ हो भने त्यसमा अन्य फेरबदल गर्न चाहेन । त्यसैको कारण खेलाडीले स्वतन्त्र रुपमा प्रदर्शन गर्न पाए र उच्च प्रदर्शन गरे ।

१.आफ्नो ब्रान्डको क्रिकेट

२०१५ को विश्वकपमा खराब प्रदर्शनपछि इंग्ल्यान्डले आफ्नो खेल्ने शैली फेरेको थियो । त्यसपछि निडर शैलीको क्रिकेटले विश्वमै ठूलो परिवर्तन ल्याएको छ । इंग्ल्यान्डले हारमा होस् वा जितमा । आफ्नो आक्रामक शैली कहिल्यै फेरेन । बरु लज्जास्पद हार बेहोर्न तयार भयो ।

सफलता पाउन अन्यले भन्दा फरक तरिकाले गर्नुपर्छ । एउटै किसिमको भए नतिजा आउन सक्दैन । त्यो नै इंग्ल्यान्डको विश्वकप जित्नुको आधार हो । भारत र न्युजिल्यान्डविरुद्ध त्यसको प्रभाव देखियो । भारत, पाकिस्तान, न्युजिल्यान्ड, दक्षिण अफ्रिका लगायतका अन्य टोली एक दुई विकेट गुमेपछि आक्रामक क्रिकेटमा जोखिम लिएको कमै खेल्छन् ।

खेलाडी पनि त्यसै अनुसार तयार पारेको छ । बेन्चमार्क तयारमा पनि आक्रामक ब्याटरलाई प्राथमिकतामा राखेको छ । त्यसैले आक्रामक ब्याटरको बाहुल्यता छ । त्यहिँ आक्रामक ब्याटरको बाहुल्यताको कारण ५० ओभर र टि२० क्रिकेटमा विश्वकै उत्कृष्ट टोली बनेको छ ।

एजेन्सीको सहयोगमा भुपेन्द्र जि.सी.को प्रस्तुती