भूपेन्द्र जिसी, काठमाडौं

युवा अलराउन्डर कुशल मल्ल भर्खर १६ वर्ष पुग्दै छन् । नेपालको अवस्थामा क्रिकेटलाई व्यावसायिक रुपमा नै अंगाल्ने वा विकल्पका रुपमा राख्ने भनेर निर्णय गर्ने उमेरमा कुशलले भने राष्ट्रिय टोलीमा स्थान बनाएका छन् । संयोगवश, उनको शीर्ष श्रेणी क्रिकेट प्रवेशमा निर्णायक भूमिका खेलेका शरद भेषावकरकै स्थानमा कुशलले पहिलोपटक राष्ट्रिय टोलीमा स्थान बनाएका हुन् ।

नेपाली क्रिकेटमा पछिल्लो समय फ्रेन्चाइज क्रिकेट नै राष्ट्रिय टोलीसम्म बाटो बनाउने माध्यम बनेको छ । क्रिकेटको सर्वोच्च निकाय नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) निलम्बनमा परेपछि आधिकारिक प्रतियोगिताको कमीलाई यिनै फ्रेन्चाइज लिगले पूर्ति गरेका छन् । उमेर समूहको प्रदर्शनलाई आधार बनाएर निकै खेलाडीले फ्रेन्चाइज लिग हुँदै राष्ट्रिय टोलीको यात्रा तय गरेका छन् ।

रोहितकुमार पौडेल, अभिनाश बोहोरा, ललितनारायण राजवंशी, सन्दीप जोरा, पवन सर्राफ हुँदै भर्खरै मात्र अलराउन्डर कुशल मल्ल त्यसको उदाहरण बनेका छन् । नेपाली टोलीको सिंगापुर र ओमान भ्रमणका लागि इशान पाण्डे र कुशल मल्ल नयाँ सदस्यको रुपमा टोलीमा समेटिएका हुन् । दुवै खेलाडी बन्द प्रशिक्षणमा परेको पहिलो प्रयासमै अन्तिम टोलीमा पर्न सफल भएका हुन् । संयोगवश दुवै दायाँहाते ब्याट्सम्यान हुन् ।

नेपालका लागि उमेर समूहमा ओपनरका रुपमा प्रभाव जमाएका कुशल मल्लले फ्रेन्चाइज लिगमा पनि त्यसै भूमिकामा रहेर यात्रा सुरुवात गरे । तर योजना भनौं या संयोग, ट्यालेन्ट हन्टमार्फत भैरहवा गल्याडीयटर्सको टोलीमा स्थान बनाएका कुशलको भूमिका ओपनरको रुपमा लामो समय टिकेन । पार्टटाइम स्पिन समेत गर्ने कुशलले आफूले मौका पाएको दुई खेलमा सोचेअनुरुप प्रदर्शन गर्न सकेनन् । उनको छनोटलाई लिएर कप्तान शरद भेषावकरलाई प्रश्न गर्दा शरदले उनको क्षमता देखेर नै उनीमाथि विश्वास गरिएको बताए । यद्यपि शरदले उनको खेल्ने भूमिकामा भने केहि परिवर्तन हुन सक्ने बताएका थिए ।

भैरहवाले उनलाई एक खेल विश्राम दिएर त्यसपछि फेरी महत्त्वपूर्ण एलिमिनेटर खेलमा मध्यक्रममा उतार्यो । शरदले भनेअनुसार उनले यसपटक मध्यक्रममा उत्रँदै फिनिसरको भूमिका पाए । उमेर समूहमा शीर्षक्रममा आक्रामक ब्याटिङ गर्ने कुशलले चितवनविरुद्ध एलिमिनेटर खेलमा टोलीलाई अविश्वसनीय जित दिलाए । अन्तिमम ५ ओभरमा ४७ रन चाहिएको अवस्थामा  ६ विकेट गुम्दा अर्का युवा ब्याट्सम्यान रोहितसँग कुशल क्रिजमा आए ।

कुशलले १३ बलमा २७ रन जोड्दै रोहितसँग २४ बलमा ५१ रनको नटआउट साझेदारी गरे । जसको नतिजा भैरहवा १० बल अगावै जित दर्ता गर्दै फाइनलमा स्थान बनाउन सफल भयो । कुशलले निकै दबाब रहेको अवस्थामा २ चौका र २ छक्का प्रहार गरेका थिए । फाइनलमा पनि कुशल ८ बलमा १ छक्कासहित १६ रन जोड्दै रनआउट भएका थिए । एलिमिनेटर खेलमा गरेको प्रदर्शन उनको क्षमता पहिचान गर्न पर्याप्त थियो । संयोगवश यसपटक कुशल उनै शरद बाहिर हुँदा टोलीमा समावेश भएका छन् । सम्भवत शरदको फिनिस गर्ने भूमिका पनि भविष्यमा कुशलकै पोल्टामा हुनेछ ।

कुशल नेपाली क्रिकेटमा ठूलो सम्भावना बोकेका खेलाडीमा पर्दछन् । हुने विरुवाको चिल्लो पात भने जस्तै कुशलको प्रतिभाको अगाडी उनको कलिलो उमेर बाधक बन्न सकेन । गल्ली क्रिकेटबाट सुरु भएको कुशलको क्रिकेट यात्राले छोटो समयमा नै एकेडेमी, यू१६ टोली र घरेलु क्रिकेट हुँदै यू१९ टोली तय गर्यो । उनले सिनियर टोलीसम्म स्थान बनाउन पनि लामो समय कुर्न परेन ।

‘पहिलो पटक टोलीमा पर्दा खुसी छु । मैले केहि राम्रो गर्न सकने देखेर नै मौका दिएको होला जस्तो लाग्छ । मिहेनत गर्नुपर्छ, देश र टिमको लागि जिम्मेवारी भएर खेल्नेछु’,पहिलो पटक सिनियर टोलीमा परेपछि कुशलले हाम्रोखेलकुदसँग भने । यू १६ टोलीमा ओपनरका रुपमा खेलेका कुशल पछिल्लो समय यू१९ मा भने तल्लोक्रमका फिनिसरको रुपमा खेल्ने गरेका छन् । आर्मीका लागि घरेलु क्रिकेटमा पनि उनी सोहि भूमिकामा छन् । तर उनी जुनसुकै भूमिकामा उतारेपनि शत प्रतिशत दिएर खेल्न तयार रहेको बताउँछन् ।

को हुन् कुशल ?

बुटवलमा जन्मिएका कुशलले ८ वर्षको उमेरसम्म रमाइलोको लागि घर गल्लिमा टेनिस बलले क्रिकेट खेल्ने गर्थे । कक्षा ६ मा होराइजन स्कुलमा पढ्ने बेलामा उनलाई स्कुलका प्रशिक्षक शक्ति गौचनले देखे । सुरुवातमै उनको प्रतिभाबाट प्रभावित भएपछि शक्तिले उनीमाथि विशेष ध्यान दिए । बुवा रोमन्त र आमा शर्मिला मल्लको कोखमा जन्मिएका कुशल लजालु स्वभावका थिए, खासै खुल्दैनथे । तर मैदानमा भने उनको ब्याट र बलको स्वभाव ठिक विपरित थियो । कुशलका बुबा हाल रोजगारीको सिलसिलामा कतारमा छन् ।

‘६ कक्षमा पढ्दा शक्ति सरले मेरो क्रिकेट मन पराउनु भयो । स्कुल प्रतियोगिता हुँदा सरको पहिलो रोजाईमा पर्दै छनोट भए । पछि शक्ति सरले क्रिकेट सिक्न बोलाउनु हुन्थ्यो । म सिक्न नगएको बेला फोनै गरेर बोलाउनु हुन्थ्यो’,कुशलले विगत सम्झंदै भने । सन् २०१७ मा थाईल्यान्डमा हुने यू-१६ इस्टर्न रिजनको लागि टोली छनोट सुरु भएको थियो । ४ जनाको कोटामा कुशल पनि पर्न सफल भए । त्यहाँबाट सुरु भएको उनको यात्रा अहिले राष्ट्रिय टोलीसम्म आइपुगेको छ ।

 

‘मलाई यहाँ सम्म ल्याउनमा शक्ति सरको ठूलो हात छ । म जहाँ छु उहाँले गर्दा नै छु । शक्तिले सरले सानोमा बाबुआमालाई कुशल राम्रो क्रिकेट खेल्छ र भविष्यमा पनि धेरै राम्रो गर्छ भनेपछि घरबाट खेल्न झनै सहज बन्यो’,कुशल भन्छन्, ‘शक्ति सरले राम्रो छ भनेपछि घर धेरै खुसी हुनुभयो । घरबाट राम्रो साथ पाएँ । ‘

कुशलले सानै उमेरदेखि शक्तिको भैरहवामा रहेको स्टार क्रिकेट एकेडेमीबाट निरन्तर प्रशिक्षण गर्दै आएका छन् । नेपालमा उनलाई आफ्ना सहकर्मी रोहित कुमार पौडेल साह्रै मनपर्छ । बंगलादेशका सकीब अल हसनबाट पनि उनि प्रभावित छन् । उमेर र सिनियर टोलीमा धेरै फरक रहेको उनी बताउँछन् । ‘ बन्द प्रशिक्षणमा रहँदा त सिनियर टोलीमा पर्छु जस्तो लागेको थिएन । अब स्थान बनाएसँगै जिम्मेवारी थपिएको महसुस गरेको छु । टोलीमा लामो यात्रा गर्न नियमित रुपमा प्रर्दशन र विशेषत: फिटनेसमा ध्यान दिनुपर्छ’,मल्लले भने ।

घरेलु र उमेर समुहमा कुशलको प्रर्दशन

सानै उमेरदेखि शक्तिको रेखदेखमा हुर्केका दायाँ हाते ब्याट्सम्यान तथा स्पिनर कुशल ठूला सट खेल्न माहिर छन् । दबाबमा पनि ठूला सट सहित टोलीको इनिङ उकास्न सक्नु उनको विशेषता हो ।सन् २०१७ मा थाईल्यान्डमा भएको एसीसी यू१६ इस्टर्न रिजनबाट उनको अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट यात्रा सुरु भएको थियो । उक्त प्रतियोगितामा थाईल्यान्डविरुद्ध ओपनरको रुपमा डेब्यू गर्दै २२ बलमा ३ चौका र १ छक्का सहित २४ रनमा रन आउट भएका थिए ।

हङकङविरुद्ध २ रनमा आउट हुँदा म्यानमारविरुद्ध २३ बलमा समान ३ चौका र छक्का सहित ३६ रनको इनिङ खेल्दै सानैमा कुशलले हिटरको संभावना देखाएका थिए । जुन खेलमा ३ सय ५१ रनको लक्ष्य पछ्याएको म्यानमार १३ रनमा अल आउटभएपछि नेपाल ३ सय ३७ रनले विजयी भएको थियो ।

गत पुषमा भएको एभरेष्ट प्रिमियर लिगमा (ईपीएल) मा शरद भेषवकार कप्तान रहेको भैरहवा ग्याडियट्रर्सबाट खेल्दै राम्रो प्रभाव छाड्न सफल भए । उक्त प्रतियोगितामा चितवनविरुद्ध खेलले उनलाई चर्चाको शिखरमा पुर्यायो । धनगढी प्रिमियर लिगमा कुशल शरदकै कप्तानीमा महेन्द्रनगर युनाइटेडबाट खेले । त्यसपछि त्रिभुवन आर्मी क्लबमा आबद्ध उनले आठौं राष्ट्रिय खेलकुद र प्रधानमन्त्री कप पनि खेले । आठौंअन्तर्गत कोहलपुर क्रिकेट मैदानमा अन्य खेलाडीलाई ब्याटिङ गर्न कठिन हुँदा कुशल निडर रुपमा आक्रामक ब्याटिङ गर्दा उनको स्तर प्रष्ट देखिन्थ्यो । प्रधानमन्त्री कपमा पनि कुशलले आक्रामक ब्याटिङको नमुना पेश गरे ।

गत चैत्रमा मलेसियामा सम्म आईसीसी यू१९ एसिया विश्वकप छनोटमा उनले पहिलो पटक यू१९ टोलीमा पहिलो पटक स्थान पाएका थिए । जसमा ब्याटिङमा कमै मौका पाएका कुशलले बलिङमा ५ खेलमा २.०५ को इकोनमीमा रन खर्चिदै ८ विकेट लिएका थिए । गत जुलाईमा नेपाललाई एसीसी यू१९ इस्टर्न रिजनमा नेपाललाई च्याम्पियन बनाउन कुशलले अलराउन्ड प्रर्दशन गरेका थिए । सिंगापुरविरुद्ध २३ बलमा ५ छक्का र ४ चौका सहित ५१ रनमा अविजित रहँदै विश्फोटक इनिङ खेलेपछि सिनियर टोली छनोटकर्ताको नजर उनिमाथि परेको थियो ।

विष्फोटक इनिङमात्रै होइन बलिङमा ९ ओभरमा १४ रन खर्चेर ४ विकेट लिएपछि राष्ट्रिय टोलीको बन्द प्रशिक्षण सहज बन्यो । एक साताअघि श्रीलंकामा सम्पन्न यू१९ एसिया कपमा पनि आफ्नो उत्कृष्ट लयलाई निरन्तरता दिएपछि सिनियर टोलीको ढोका सहज बनेको थियो । उनले बंगलादेशविरुद्ध रनमा निकै संघर्ष गरेका नेपाललाई ३२ बलमा ३ छक्का र १ चौका सहित २८ रन जोड्दै खेलको माहोल परिवर्तन गरेका थिए । त्यसैको कारण नेपालले २ सय ६२ रनको लक्ष्य दिएको थियो ।

 

अवसरसँगै चुनौती

कुशलले आफ्नो क्रिकेट करिअरमा पाएको यो सबैभन्दा ठूलो अवसर हो । उनको क्षमता माथि देखाएको ठूलो विश्वास पनि हो । जुन अवसर सदुपयोग गर्न सके आफ्नो क्रिकेट करिअरमा कुशलले पछि फर्केर हेर्नुपर्ने छैन । तर टोलीमा पर्नु कुनै ठूलो कुरा होइन । टिममा परेर उत्कृष्ट प्रर्दशन गर्दै लामो यात्रा गर्न सक्नु सबै भन्दा ठूलो चुनौती हो । जुन कुरा कुशलले राम्रोसँग बुझेका छन् । दायाँ हाते ब्याट्सम्यानको रुपमा उनले टोलीमा एक रणनीतिक विकल्प पनि थपेका छन् । भर्खर १६ वर्ष पुग्दै गरेका कुशलले धैर्य गरेर आफ्नो खेल विकास गर्ने हो भने नेपाली क्रिकेटका लागि फिनिसरको भूमिकामा कुशल दिर्घकालिन समाधान बन्न सक्छन् ।