कप्तान कथन

विराज महर्जन, कप्तान – नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टोली

खेल्ने त आखिर स्कूले विद्यार्थी हुँदादेखि नै त हो । स्कुलमा अरु खेल पनि हुन्थ्यो । तर मन भने फुटबलमै बस्यो । घरमा पनि फुटबलकै वातावरण भएर होला । ठूलो बुवा, काका, दाइ सबै फुटबल खेलाडी भएकाले पनि मेरो मन पनि यसमै बस्यो ।

फुर्सद भयो कि साथीहरुसँग फुटबल नै खेलिन्थ्यो । ठूलोबुबा मचाकाजी महर्जन आरसिटी, काका रत्नकाजी एपिएफ तथा दाइ एन्फाको पहिलो ब्याजको खेलाडी भएकाले पनि फुटबल प्रति लगाव बढ्यो । त्यसमाथि बुवाले दाइ र मलाई जहिले राष्ट्रिय टोलीबाट खेल्ने खेलाडी बनाउने भन्नुहुन्थ्यो । त्यसले पनि थप उर्जा दियो ।

अहिले पो डिफेन्डर भनेर पोजिसनमा खेलिन्छ त पहिले त कहाँ थाहा हुनु । बाल्यकालमा त अघि पनि खेलियो, पछि पनि पुगियो । जता बल पुग्छ त्यतै कुदियो । २०४७ सालमा दाइ एन्फामा छनौट भएपछि मेरो पनि व्यवस्थित तरिकाले खेल्ने चाह बढ्यो । दाइले उमेर समूहमा त खेल्नु भयो तर चोटका कारण सिनियर टोलीमा पर्न सक्नु भएन ।

२०५७ सालमा म पनि एन्फा एकेडेमा छनौट भएँ । त्यसपछि मात्रै पोजिसनमा खेल्न थालेँ । स्कुले प्रतिस्पर्धामा पनि भाग लिइयो । व्यावसायिक फुटबल खेल्न थालेको भनेको २०६३ सालदेखि नै हो । त्यसबेला म महिनाको साढे सात हजार पारिश्रमिकमा संकटा क्लबमा अनुबन्धित भएँ । अर्को वर्ष एनआरटी गएँ । तीन वर्ष एनआरटीबाट खेलेपछि २०६७ सालमा थ्री स्टारमा पुगियो । २०७२ देखि चाहिँ मनाङ मर्स्याङ्दी क्लब गएँ । अहिले मछिन्द्रको जर्सीमा खेल्दैछु ।

राष्ट्रिय टोलीको कुरा गर्दा एन्फामा छनोट भएदेखि नै खेल्न थालियो । सबै उमेर समूहका प्रतिस्पर्धामा भाग लिएँ । सिनियर टोलीमा डेब्यु भने सन् २००८ मा पोखरामा भएको पाकिस्तानसँगको मैत्रीपूर्ण खेलबाट गरें । दुईवटा खेल भएको थियो, एउटा जितियो, एउटामा हारियो । गोलअन्तरमा हामी पछि पर्यौं । त्यसबेला राकेश श्रेष्ठ दाइ कप्तान हुनुहुन्थ्यो ।

त्यसबेलादेखि राष्ट्रिय टोलीबाट खेलिरहेको छु । अहिलेसम्म ६८ खेलमा राष्ट्रको प्रतिनिधित्व गरेको छु । १० वर्षदेखि राष्ट्रिय टोलीमा रहेपनि पछिल्लो तीन वर्षमा धेरै सिक्ने मौका पाएको छु । ति १० वर्ष सामान्य खेलाडीको रुपमा खेलियो । पछिल्लो तीन वर्षदेखि भने कप्तान बनेको छु । जिम्मेवारी बढेको छ ।

कप्तान हुँदा टोलीका खेलाडी, प्रशिक्षक र अधिकारी सबैलाई जोड्न पर्ने रहेछ । आफ्नो कुरामा मात्रै होइन टोलीकै कुरामा ध्यान दिनु पर्ने, यसले मलाई थप वयस्क बनाएको छ । यसमा टोलीका खेलाडीहरुले पनि साथ दिएका छन् । रोहित चन्द, भरत खवास, विक्रम लामा, किरण चेम्जोङ सबैले राम्रो साथ दिएका छन् । यस्तै हामी भन्दा जुनियर भाइहरु बिमल, अन्जन, अनन्तले पनि राम्रो गरिरहेका छन् ।

आफ्नै कप्तानीमा दक्षिण एसियाली खेलकुद र बंगबन्धु गोल्डकपको उपाधि उचाल्न पाउँदाको खुसी निकै अग्लो छ । जितपछि गीत गाइयो, नाचियो । रमाइलो गरियो । तर पछिल्लो समय उपाधि जित्न सकिएको छैन । घरेलु लिग हुन सकेको छैन । अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिस्पर्धा पनि निकै कम भएका छन् । भएको एउटा रंगशालमा पनि भूकम्पले पुनर्निर्माण हुन निकै समय लाग्यो ।

मेरो त घर नै त्रिपुरेश्वर भएकाले त्यहि रंगशालमा र वरपर खेलेर हुर्कियो । त्यसैले फुटबल सिकायो । त्यत्रो समय भत्केको देख्दा नराम्रो लाग्यो । मलाई त जीवन सिकाएको भनेको नै फुटबलले हो । जीवन सिकाउने फुटबलकै जीवन भत्केको जस्तो लाग्छ अहिले । अझै एक दुई वर्ष घरेलु लिग भएन वा रंगशाल बनेन भने खेलाडी पलायन हुने अवस्था आउँछ ।

फुटबलमा नलागेको भए कुवाको भ्यागुतो जस्तो हुन्थेँ होला । काठमाडौँबाट बाहिर भक्तपुर पनि गएको थिइनँ । फुटबलले जीवन नै परिवर्तन गर्यो । विश्व देख्ने मौका पाएँ । जीवन बुझायो । अहिले पनि खेलेर मात्रै जीवन बिताउन सजिलो छैन । बाहिरबाट आउनेलाई असजिलो छ । अहिलेका युवा खेलाडी बाहिर पनि जान सक्ने भएका छन् तर खेल्न नपाएकाले गाह्रो छ । दुःख लाग्छ अझै यो अन्यौलता लम्बियो भने पलायन हुन बाध्य हुनेछन् ।

साभार– फुटबलर्स मिसन टुगेदर्सले प्रकाशित गरेको फुटबलरको समर्पण फुटबलरलाई नामक स्मारिकाबाट गरिएको हो । मिसनसँग हाम्रो खेलकुद डटकमले अनलाइन सहकार्य गरेकाले आउने दिनमा स्मारिकामा रहेका अन्य लेख क्रमश: प्रकाशित हुनेछ ।

समर्पण फुटबलरका अन्य लेखहरु :

गणेश थापा – ‘फुटबलप्रति कुनै गुनासो छैन’

बाबुराम पुन – ‘मनबाट देशको माया कहिल्यै टाढा गएन’

अच्युतकृष्ण खरेल- ‘जति खेलियो कप्तानी नै गरियो’

राजुकाजी शाक्य – ‘रगत मै बगेको छ, फुटबल’

दीपक अमात्य – ‘जहाँ बसे पनि चिन्ता नेपाली फुटबलकै’

उपेन्द्रमान सिंह – ‘फुटबल बाहेक केही जानिन’

बालगोपाल महर्जन – ‘खेलाडी जीवनभन्दा प्रशिक्षक बन्न कठिन’

हरि खड्का- ‘फुटबलको नशाले कहिल्यै छोड्दैन’

राकेश श्रेष्ठ – ‘नेपालका लागि खेल्नु नै अमूल्य कमाइ’

अनिल गुरुङ -‘फुटबलबाट नाम र दाम दुवै कमाए’